سندروم موئبیوس یک بیماری مادرزادی نادر است که از بدو تولد نوزاد خود را نشان میدهد. این بیماری بر روی اعصاب چشم، اعصاب مربوط به گفتار و جویدن تاثیر میگذارد. ما در این مقاله به تعریف سندروم موئبیوس، علت، علائم و راه های تشخیص و درمان آن می پردازیم. برای آشنایی بیشتر با این سندروم با ما همراه باشید.
تعریف سندرم موئبیوس
فهرست عناوین این نوشته
سندرم موئبیوس (به انگلیسی: Moebius Syndrome)، یک اختلال مادرزادی ناهمگن و غیر پیش رونده است. این بیماری، اعصاب صورت و چشم را هدف قرار می دهد. به گونه ای که افراد مبتلا به سندرم موئبیوس نمی توانند عضلات صورت خود را حرکت دهند. مثلا آنها نمی توانند چشمک بزنند، اخم کنند یا بخندند. به علاوه این بیماری، اعصاب مربوط به گفتار، جویدن و بلع را نیز تحت تاثیر خود قرار می دهد. اما با همه این مشکلات افراد مبتلا به موئبیوس، دارای رشد ذهنی کاملا طبیعی می باشند.
از جمله مشکلاتی که این سندرم ایجاد می کند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات تنفسی
- اختلالات بینایی
- اختلال عملکرد حسی
- اختلال خواب
- مشکلات گفتاری
- اختلال بلع
علت
سندرم موئبیوس به علت رشد ناکافی اعصاب 6 و 7 جمجمه ای بروز می کند. عصب 6 جمجمه ای به کنترل حرکات چشم ها و عصب 7 به ایجاد حالت های صورت می پردازند. پس عدم رشد کافی در این اعصاب منجر به بروز این سندرم خواهد شد. در برخی مواقع ممکن است حتی اعصاب 5 و 8 جمجمه ای در این افراد درگیر باشد. درصورت درگیری عصب 8 جمجمه ای در سندرم موئبیوس، فرد ناشنوایی را تجربه خواهد کرد.
افراد مبتلا به سندرم موئبیوس از همان بدو تولد در حرکت دادن چشم های خود به اطراف و ایجاد حالت های چهره با مشکل مواجه هستند.
علائم سندرم موئبیوس
نشانه های سندرم موئبیوس شامل موارد زیر می باشد :
- اختلال در عضلات صورت (مانند عدم داشتن لبخند)
- مشکلاتی در امر تغذیه و بلع
- ناتوانی در چشمک زدن
- تغییر شکل در دست یا پا
- زبان کوتاه یا تغییر شکل آن
- مشکلات دندانی
- ناتوانی در کنترل حرکت چشم
- نگه داشتن سر به سمت عقب
اختلالات گفتاری و زبانی
مشکلات گفتاری و زبانی در افراد مبتلا به سندرم موئبیوس شامل موارد زیر می باشد :
- ناتوانی در حرکت دادن لب ها
- ارتفاع زیاد قوس کام
- فلج بودن نرم کام
- زبان کوتاه یا تغییر شکل یافته
- محدودیت در حرکت زبان
- گفتار فلجی
پیشنهاد می کنیم برای بررسی بیشتر مشکلات گفتاری به یک آسیب شناس زبان و گفتار مراجعه کنید. از طریق لیست مراکز گفتار درمانی | لیست کلینیک ها و مراکز گفتاردرمانی کشور میتوانید مراکز گفتار درمانی را به تفکیک شهر مشاهده کنید.
سایر اختلال های سندرم موئبیوس
سایر مشکلات همراه با سندرم موئبیوس عبارتند از:
- ناتوانی در اخم کردن، لبخند زدن و یا نشان دادن هر گونه هیجان دیگری بر روی چهره
- ناتوانی در پلک زدن و یا حرکت دادن چشم ها به طرفین
- خفگی
- مایعات ترشح شده از دهان ( که این مایعات ممکن است وارد ریه ها شده و سبب ایجاد التهاب ریوی شود. )
- مشکلات شنوایی
- ضعیف بودن قدرت کشش عضلات
- اختلال در هوش و ادراک، در قریب به 10 درصد تا 50 درصد موارد
- پاچماغی
- سایر ناهنجاری ها در دست و پا
- فلج دو طرفه خفیف اعضا از نوع اسپاستیک
نحوه تشخیص سندرم موئبیوس
سندرم موئبیوس به سبب نادر بودن، معمولا دیر تشخیص داده می شود. اما از دوران نوزادی فرد، با توجه به مشخصه هایی مانند؛ عدم واکنش صورت نسبت به گریه و صحبت کردن، عدم توانایی کودک در مکیدن به دلیل وجود فلج صورت و … قابل تشخیص خواهد بود.
همچنین این افراد نمی توانند حرکات اشیای اطراف را با چشم خود دنبال کنند. به همین علت به جای آن سر خود را به طرف شی مدنظر بر می گردانند. بنابراین راه دیگر تشخیص این سندرم می تواند مشاهده این ویژگی در فرد باشد.
درمان
برای درمان این سندرم نمی توان صرفا از یک روش درمانی استفاده کرد. بلکه درمان ممکن است به صورت حمایتی و بر اساس میزان و شدت علائم فرد صورت گیرد. روش های درمانی زیر ممکن است بر روی این افراد انجام شود :
- اگر کودک در تغذیه مشکل داشته باشد؛ تغذیه با کمک لوله برای او صورت می گیرد.
- درمان توسط درمانگران؛ کاردرمانی، فیزیوتراپی و گفتار درمانی می تواند به بهبود فعالیت های حرکتی، هماهنگی و تکلم فرد کمک کند.
- در اغلب موارد برای رفع خشکی چشم ناشی از اختلال در پلک زدن می توان از محلول های مرطوب کننده چشم استفاده کرد.
- جراحی می تواند به بهبود استرابیسم (انحراف چشم) کودک کمک کرده و تغییر شکل اندام و فک را مرتفع کند.
- همچنین جراحی ترمیمی و پلاستیک صورت برای افراد مبتلا به سندرم موئبیوس مناسب می باشد.
برای یافتن کاردرمانی و فیزیوتراپی در شهرتان میتوانید از لیست های زیر استفاده کنید: مراکز کاردرمانی | لیست کامل کلینیک های کار درمانی کشور مراکز فیزیوتراپی کشور | آدرس و شماره تلفن لیستی از بهترین های طرف قرارداد با بیمه
سخن نهایی
ما در این نوشته به تعریف سندرم موئبیوس و بیان علت، علائم و راههای تشخیص و درمان آن پرداختیم. همچنین اختلالت و مشکلاتی که این بیماری برای فرد ایجاد می کند را نیز بیان کردیم. شما عزیزان می توانید با مراجعه به مراکز گفتار درمانی، کاردرمانی و فزیوتراپی مشکلات حاصل از این سندروم را کاهش دهید.
همچنین در قسمت دیدگاه میتوانید با گذاشتن کامنت با ما در ارتباط باشید. اگر تجربه ای نسبت به این سندروم دارید با مخاطبان ما به اشتراک بگذارید.
منابع
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان