علائم واضح اوتیسم را می توانید در هر سن و مرحله ای از رشد کودک خود پیدا کنید، اولین آواها، اولین کلمات و اولین قدم ها، نقاط برجسته زندگی کودکان است. اما اگر فرزند شما به این ها دست پیدا نکند چه اتفاقی می افتد؟ آیا الزاما هر تاخیری در موارد بالا به معنای اوتیسم است؟ برای یافتن پاسخ این سوالات، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
فهرست عناوین این نوشته
نشانه های واضح اوتیسم
نشانه های اوتیسم در سه بخش مهم رفتارهای کودک خود را نشان می دهد این سه بخش عبارتند از:
- تعامل با دیگران
- مهارتهای ارتباطی
- رفتارهای تکراری
پژوهش ها نشان می دهند ابتلا به اوتیسم از دوران جنینی به وجود می آید که با بررسی دقیق حالت های نوزاد می توان تا قبل از یک سالگی علائم واضح اوتیسم را در کودک ببینیم. در هر سن می بایست به این سه بخش دقت کرد.
در ادامه علائم واضح اوتیسم در کودکان و بزرگسالان را بررسی می کنیم.
علائم اوتیسم در کودکان
در زیر علائم واضح اوتیسم در کودکان به تفکیک سن آورده شده است. لازم به ذکر است که تشخیص اوتیسم بر عهده والدین نمی باشد و علائم ذکر شده صرفا بعنوان علائم هشدار دهنده می بایست در نظر گرفته شود. اگر خردسال شما در این سنین چنین علائمی را داشت بدون نگرانی به متخصص اطفال مراجعه کنید.
1- سن 3 تا 4 ماهگی
در این سن کودک به اطرافش توجه می کند و معمولا با اشیا پیرامونش بازی می کند. کودک در این سن از طریق صدا سازی های دهانی علایق را نشان می دهد. علائم هشدار دهنده در این سن عبارتند از :
- به صداها و اتفاقات پیرامونش واکنشی نشان نمی دهد.
- علاقه به لبخند زدن و شادی کردن با دیگران ندارد.
- به صداهای بلند در اطراف واکنش نشان نمی دهد.
- بدنبال اشیا پیرامونش نمی رود.
- به چهره های جدید توجهی نشان نمی دهد.
- صداسازی نمی کند و علاقه به تقلید صداسازی والدین ندارد.
2- تا 7 ماهگی
کودک در این سن نسبت جهان اطرافش بسیار کنجکاو است. معمولا اشیا مختلف را از طریق دهان و یا دستانش وارسی می کند. به احساسات دیگران واکنش نشان می دهد و بسیار سرزنده و شاداب است. به مرور در این سن کودک ارتباطات کلامی را یاد می گیرد. وقتی اسمش را صدا می زنیم بر می گردد و معنی کلمه ” نه” را می داند. علائم هشدار دهنده اوتیسم در این سن عبارتند از :
- هیچ علاقه ای به پاسخ دادن به احساسات و تماس فیزیکی و یا صداها ندارد.
- هیچ محبتی به شما نشان نمی دهد.
- حتی در بازی های ساده هم مشارکت نمی کند.
- تلاش نمی کند با انجام کاری توجه شما را جلب کند.
- حرکاتش بسیار خشک ( سخت و رباتی ) و کم است.
- مشکل در آرام کردن کودک
- تاخیرات حرکتی
3- تا 12 ماهگی
به مرور کودک در این سن کمی احساسی تر می شود(وقتی شما را نمی بیند گریه می کند و.. ). از حضور و یا عدم حضور شما آگاه تر می شود . علاقه زیادی به بازی کردن دارد. به مرور کلمات بیشتر را درک و بیان می کند. علائم هشدار دهند اوتیسم در این سن عبارتند از :
- تاخیر های حرکتی، مثلا نمی تواند بدون کمک دیگران بایستد و یا چهار دست پا برود.
- به چیز های که می خواهد اشاره نمی کند مثل غذا یا اسباب بازی.
- از ژست ها و حرکات چهره ای استفاده نمی کند.
- نمی تواند کلماتی مثل” دد” یا “ماما” را بگوید.
- علاقه با بازی کردن با دیگران ندارد.
در صورت مشاهده تاخیر حرکتی در کودک برای بررسی های بیشتر بهتر است با مراجعه به کاردرمانی از یک کاردرمانگر کمک بگیرید. برای یافتن آدرس و تلفن تماس مراکز کاردرمانی د سراسر کشور روی لینک زیر کلیک کنید:
مراکز کاردرمانی | لیست کامل کلینیک های کار درمانی کشور
4- تا 2 سالگی
در این سن کودکان، بازی ها و تعاملاتشان با کودکان هم سن و سالشان بیشتر می شود. به مرور یاد می گیرند که مستقل تر شوند. مهارتهای نظیر حرف زدن ، شناخت رنگها و شکل ها بهتر می شود. علائم هشدار دهنده اوتیسم در این سن عبارتند از:
- از تماس چشمی با دیگران پرهیز می کند. ( در هنگام حرف زدن و یا گوش دادن به چشمان مخاطب نگاه نمی کند.)
- در بازی ها نمی تواند ساده ترین حرکت مخاطبش را پیش بینی کند.
- علاقه ای به بازی با اسباب بازی همراه با دیگر همسالانش ندارد.
- نمی تواند صحبت کند. ( حتی از عبارات های ساده نیز نمی تواند استفاده کند.)
- وضوح گفتارش بسیار پایین است به شکلی که نمی توان معنای حرفهاش را بفهمیم ( معمولا همراه با آبریزش از دهان )
- نمی تواند نقاشی اشیا ساده را بکشد. برای مثال نمی تواند یک دایره ترسیم کند.
- به نظر نمی رسد کاربرد اشیاء مثل مسواک یا چنگال و … را بداند.
- مشکل شدید در هنگام جدایی از والدین و یا مراقبش دارد.
اگر فرزندتان تاخیر کلامی و مشکلات گفتاری دارد پیشنهاد می کنیم به مراکز گفتار درمانی مراجعه کنید.
مراکز گفتار درمانی | لیست کلینیک ها و مراکز گفتاردرمانی کشور
5- تا 3 سالگی
علائم واضح اوتیسم در سنین بالاتر بخصوص سه سالگی به بالاتر بهتر تشخیص داده می شود. برخی از علائم هشدار دهنده در سن سه سالگی عبارتند از :
- اجتناب از تماس چشمی با دیگران
- هیچ علاقه یا اعتماد به نفسی برای بازی کردن ندارد
- نمی خواهد با اسباب بازی ها یا بچه های دیگر بازی کند
- با عبارت های کوتاه هم نمی تواند صحبت کند
- به سختی می تواند از روی اشیاء کپی کند برای مثال قادر به رسم شکل یک دایره نیست
مطالب پیشنهادی: چطور به افراد دارای اتیسم کمک کنیم؟ (ارتباط بهتر)
علائم واضح اوتیسم در بزرگسالان
در حالی که کودک شما بزرگتر می شود علایم دیگری را می توانید مشاهده کنید. مثلا در سنین 4-5 سالگی بسیار خجالتی یا بسیار تهاجمی است یا این که نمی خواهد با دیگران بازی کند. برخی از علائم واضح اوتیسم در بزرگسالان عبارتند از :
- علاقه ای به دیگران و اتفاق های که دور و برش می افتد ندارد
- به صحبت دیگران گوش نمی دهد
- از یک روال روتین ( تکراری ) استفاده می کند
- با هر گونه تغییر برنامه مشکل دارد.
- به حرکت برخی از اشیاء مثل پنکه خیره می شوند
مراحل رشدی فوق صرفا می توانند بعنوان یک راهنما استفاده شوند. نمی توان با تاخیر در بروز یک علامت و یا حتی چند علامت فوق ، تشخیص قطعی اوتیسم داد. برخی از والدین با مشاهده یک یا چند علامت فوق سریعا برچسب اوتیسم را به فرزندشان می زنند. همان طور که در بالا گفتیم موارد بالا صرفا هشدار دهنده هستند. علائم واضح اوتیسم در سه سالگی به بالا قابل تشخیص هستند و بهتر است در هرسنی با مشاهده تاخیر در موارد بالا به متخصص مربوطه مراجعه کنید.
علائم و نشانه های جسمانی اوتیسم
- یبوست
- مشکلات هضمی
- اختلال در خواب
- ناهماهنگی عضلات بزرگی که برای دویدن یا بالا رفتن مورد نیاز است
- ناهماهنگی در عضلات کوچک تر
- بعضی از این افراد دچار تشنج می شوند
فیلم نشانه های اوتیسم
در این ویدیو که به زبان انگلیسی 10 مورد از علائم اوتیسم ذکر شده است. اگرچه زبان این فیلم انگلیسی ولی درک علائم ذکر شده درآن ساده است.
معرفی سه مشکل افراد دارای اوتیسم:
اوتیسم یک اختلال مشخص با شدت و نشانه های یکسان نیست. اتیسم یک طیف است و شدت مشکلات و تنواع آنها در هیچ دو فرد یکسان نیست. برخی از کودکان اتیسم خفیف دارند و برخی در آن سر طیف اتیسم شدید دارند.
مشکلات اوتیسم همیشه همراه فرد هستند اگر چه با مداخلات زود هنگام در مراکز گفتار درمانی ، کاردرمانی و مشاوره این مشکلات را می توان مدیریت کرد.
1- تعامل با دیگران
کودکان با autism علاقه کمتری به ارتباط و تعامل با دیگران دارند. ممکن است آنها در زمانهایی دوست داشته باشند که به دیگران نزدیک شوند ولی نمی دانند به چه شکلی این کار را انجام دهند. برخی علائم اشکال در تعامل با دیگران عبارتند از :
- ترجیح می دهند تنها باشند.
- علاقه ای به صحبت کردن و بودن با دیگران ندارند.
- تماس های فیزیکی نظیر بغل کردن و.. را رد می کنند.
- نمی توانند احساسات دیگران را بخوبی درک کنند. ( متوجه خشم و ناراحتی دیگران نمی شوند.)
می توانید برای بهبود تعاملات کودکتان با دیگران از یک روانشناس حاذق کمک بگیرید. در پایین لیست مراکز روانشناسی در سراسر کشور برای راحتی شما عزیزان آورده ایم:
لیست مراکز مشاوره و روانشناسی کشور | به تفکیک شهر و استان
2-مهارتهای ارتباطی
بیشتر از 40 درصد افراد اوتیستیک قادر به بیان هیچ واژه ای نیستند. ضعف در مهارتهای ارتباطی یکی از علائم واضح اوتیسم است. برخی از نشانه های ضعف در مهارتهای ارتباطی کودکان اوتیستیک عبارتند از :
- مشکل در درک و بیان ضمایر
- ناتوانی در تمرکز به یک موضوع گفته شده و پاسخ به انها
- تاخیر در مهارتهای گفتاری و زبانی نسبت به هم سن و سالان
- اکولالیا یا تکرار گویی
- مشکل در درک کنایه ها و یا جوک ها
- به ندرت از ژست ها و حرکات بدن استفاده می کنند.
3- رفتارهای تکراری
برخی از کودکان اوتیستیک اعمال غیر معمولی را دوست دارند که انجام آنها کمی غیرطبیعی است و در هم سن و سالانشان دیده نمی شود. برخی از اعمال عبارتند از :
- به برخی از محرک ها ( مانند صدای بلند و یا بو ) واکنش های شدید نشان می دهند.
- علاقه به انجام حرکات تکرار برای ساعت ها
- عادت به خوردن غذاهای سفت و سخت
- دامنه توجه محدود
- رفتارهای تکانشی ( بی فکر )
جمع بندی
در این نوشته سعی کردیم که نشانه های واضح و مشخص اوتیسم ( Autism ) را در کودکان و بزرگسالان معرفی کنیم. در همان ابتدا گفتیم که موارد ذکر شده را بعنوان یک هشدار دهنده می توان در نظر گرفت و نمی توان با مشاهده یک یا چند مورد با قطعیت اتیسم را تشخیص داد. تشخیص autism خفیف و شدید توسط تیمی از متخصصان انجام می پذیرد.
گفتیم که کودکان اتوستیک در سه جنبه؛ مهارتهای اجتماعی یا تعاملی، مهارتهای ارتباطی و رفتارهای تکراری دارای مشکل هستند. سپس در ادامه بخشی از نشانه های هشدار دهنده در هر سن را ذکر کردیم.
طرح سوال از متخصص
ما سعی کردیم در این نوشته درباره علائم واضح اوتیسم صحبت کنیم. امیدواریم ان نوشته سوالات شما را پاسخ داده باشد . با این حال اگر هنوز سوالی برای شما باقی مانده است نگران نباشید در قسمت نظرات در پایین همین مطلب سوال خود را همراه با جزئیات بپرسید قول می دهیم در کوتاه ترین زمان ممکن ( بین 2 ساعت تا حداکثر دو روز ) پاسخ شما را بدهیم.
منابع :
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان
من کودکی۶ونیم ساله دارم روی پنجه پا راه میرود وزیاد به تعاملات اجتماعی توجه ندارد وبه حرفهای اطرافیان توجه ندارد وبعضی وقتها دندان قورچه وبعضی اداها را ازخوددرمیاورد .مثلا درجا میدود وحرکات تکراری انجام میدهد ولی هم صحبت میکند هم راه میرود به نظرشما اتویسم دارد باتشکر یه مادر نگران
آیا آنزیم ها درکودکان اوتیسم بالامیرود
سلام وقت بخیر نوه ۲۸ ماهه من دختر است از بچگی خیلی دیر میخابید چند بار شب بلند میشد بعد از یک سالگی حرکاتی مثل چرخیدن رو دوست داشت تا الان هیچ میوه ی رو نخورده ودوست ندارد هنوز باید بهش غذا داد پوشاک میشود چون برای دستشویی خبر نمیدهد با زحمت زیاد چند لقمه غذا میخورد نان خشک دوست دارد آجیل دوست دارد ازش سوال میپرسیم سوال رو تکرار میکند خیلی باهوشه هرچیزی که براش انجام بدیم بادش میماند خیلی شیطونه اصبا خسته نمیشه گاهی اوقات که بعداز ظهر میخابه بعد از بیداری نیم ساعت گریه میکند وجیغ میکشد آیا اینها علایم اوتیسم است شعر خوب میخواندتمام اشکال هندسی وحتی حروف انگلیسی رو تمام بلد است به پرندگان ماه وستارکان وخورشید خیلی علاقه دارد سپاس لطفا راهنمایی بفرماییدنقاشی کردن رو دوست داره ولی درست نمیتواند ترسیم کند چپ دست هم هست
سلام برای ارزیابی دقیق نمی توان به این گفته ها اکتفا کرد و باید حضوری ارزیابی بشود.
در هر صورت به نظر اینجانب در حال حاضر اولویت شما باید رقع مشکلات گفتاری کودک با گفتاردرمانی باشد. نباید خودتون رو درگیر این برچسب ها کنید در نهایت اوتیسم داشته باشد یا نه برنامه گفتاردرمانی برای ایشون ضروری است.
همه ما درجاتی از اوتیسم را داریم!
سلام دختر سه و نیم ساله ای دارم که یه سری علایم رو داره و ما رو خیلی نگران کرده توی شهرستان پیش متخصص بردیم که گفت مشکوک به اوتیسم خفیفه پیش روانپزشک هم بردیم که گفت مقداری اوتیسم داره ولی تهران پیش اقای اشرفی فوق متخصص مغز و اعصاب بردیم که گفتن تاخیری هستش .تماس چشمی داره به اسمش واکنش نشون میده ولی تا الان میتونه فقط 20 تا کلمه رو بگه(البته میتونه جمله بابا بیا رو بگه) دستورات ساده رو هم بیشتر اوقات انجام میده به چیز های چرخشی علاقه ای نداره ولی خود ادراری داره و خودم باید ببرمش دستشویی وگرنه خودش نمیگه. کم توجهه و بیشتر اوقات شیطون .وارد محیطی جدید میشیم باید همه چیزو ببینه حرکت کردنش هم عادیه خودزنی نداره ولی با این وجود توی شهرستان گفتن اوتیسمه . خواستم نظر شما رو بدونم؟
سلام از روی موارد فوق نمی شود بگوییم اوتیسم دارد یا ندارد. می بایست نزد یک متخصص یا درمانگر ببیرید تا فاکتورهای لازم رو خودش اندازه بگیرد و تشخیص بدهد. در نهایت نگران نباشید. وقتی تلویزیون کودک را کم کنید. ارتباط کودک با دیگر هم سن سالانش را بیشتر کنید. با کودکتان زیاد حرف بزنید.
موفق یاشید
سلام
بچه 18ماهه پسر
از حرکاتش بگم
دوس داره هر چیزی رو امتحان کنه ولی خطر رو احساس میکنه(مثلا وقتی بخاری روشنه اصلا نزدیک نمیشه اما موقعی که خاموشه بهش دست میزنه و تکونش میده- به چای دست نمیزنه – وقتی از یه ارتفاع میخواد بیاد پایین مثلا پله یا مبل تا موقعی که یکی از پاهاش مماس به زمین نشه اون یکی رو زمین نمیزاره)
از صدای جاروبرقی – لباسشویی – اب میوه گیر نمیترسه ولی سیمشون رو دهن میکنه
به تلوزیون شدید علاقه داره و بیشتر اوقات تلوزیون رو تکون میده مخصوصا اونهایی که حالت شاد و تبلیغ داره (مخصوصا اذان و قران)
گاهی اوقات هست که وقتی برنانه ای خوشش میاد قهقه میزنه از خنده و گاهی اوقات لبخند
فیلم های خودش رو خیلی دوس داره و بهشون لبخند میزنه هنگام خنده
شیر خشک میخوره مثلا پستونکش رو که براش اماده میکنی میدی دستش خودش میگره میبره دراز میکشه و تا اخرش میخوره و بعد بلند میشه
بشدت عاشق چیز های شیرینه
خوابشم خوبه اگه گرسنش نباشه راحت از شب تا نزدبک های ظهر میخوابه و خواب عصرش رو هم داره این نیست موقع خواب بهونه بگیره بارها شده همینجور خودش خوابش گرفته رو مبل کنار اسباب بازی هاش کنار تلوزیون
ارتباط چشمیش خوبه مثلا موقع عکس گرفتن کاملا میدونه نگاه میکنه لبخند میزنه
راه رفتن و بدو بدوش هم خوبه
به توپ ضربه میزنه و بازی میکنه
مثلا بازی حلقه که میندازن بلده بندازه اما نه به ترتیب
اسباب بازی که روشن خاموش میشه خودشم بلده
لباس جدید میپوشه میدونه بهشون دست میزنه و لمسشون میکنه
اینا رو توضیح دادم که سوالاتمو بپرسم چون واقعا نگرانم
بعضی اوقات رو پنجه وای میسته نه حرکت کنه فقط یه چندبار رو پنجه بالا و پایین میکنه
خیلی تو خونه دور میزنه و به همه چیز دست میزنه
بعضی اوقات دوتا دستشو باز و بسته میکنه به حالت مشت
فقط الان بابا مامان دده نه رو بلده و زیاد تکرار میکنه
وقتی میخواد چیزی بگه به حالت مممممه بببب
بعضی اوقات دور خودش میچرخه و سرشو تکون میده
بعضی اوقات سرشو میزاره رو زمین و حرکت میکنه
چندباری هم دیدم وقتی میخواد یه چیزی رو بگه چندبار به سر خودش به حالت اروم ضربه میزنه
مثلا وقتی به یه کاری سرگرمه اسمشو صدا میکنی متوجه میشه اما باز کار خودشو میکنه
اینهایی که میگم بعضی اوقات مثلا شاید در حد یه دیقه کمتر
همیشه تنها هستیم یعنی با هیچکی ارتباط نداریم فقط منو میبینه با باباش رو
ولی عاشق شهر بازیه و کامل درک میکنه
بنظرتون این علابم به اوتیسم میخوره
ممنون میشم از نگرانی درم بیارید
واقعا نگرانشم
سلام اگر محدودیت یا مشکلی ندارد قاعدتا مشکلی نیز نخواهید داشت.
سلام من ميخام با شخصي ك اوتيسم خفيف داره ازدواج كنم
ميشه مشكلاتي ك بعدا بهش بر ميخورم رو بگيد. اين رو هم اضافه كنم كه ايشون در زندگي شخصي و كاريش خيلي موفق هستند
با سلام و خسته نباشید. فرزند یکی از بستگانم 8 ساله است. حرف نمی زنه. تا 4 ، 5 سالگی راه نمی رفت. بعدا با اصرار زیاد پدربزرگ ها و مادربزرگ ها ، پدر و مادر بچه رو به دکتر بردن تا با تشخیص دکتر مغز کودک هنوز رشد نکرده بود و با درمان مکرر بالاخره کودک شروع به راه رفتن می کند. ولی از لحاظ تکلم هیچ تغییری نکرده. از علاقه زیادی به موسیقی داره. فیلمی برای تولد بچگی خودشه که مرتبط باید به اون گوش میده. اهل بازی کردن با بچه های دیگر نیست یا خیلی کم با بچه های دیگر اخت میشه. از درخت و سبزه هم می ترسه. دستشویی رو هم نمیگه. و اگر مادرش متوجه نباشه ممکنه که خرابکاری کنه. چیزهایی سرد مثله کیم و بستنی و …. با سه حرکت می خوره یعنی هیچ حسی به سرد بدون اونا نداره. پدر و مادر این بچه باهم پسرعمو و دختر عمو هستن. و این پدر و مادر عمه ای دارند که کم توان ذهنی است. در حال حاضر به مدرسه کودکان کم توان می ره. و نسبت به همسالان خودش یک سال عقب تر است. با این تفاسیر می خوام بدونم این کودک مبتلا به اوتیسم است؟ آیا راهی برای درمان این کودک با این سن وجود دارد؟
سلام پسر ۲۸ ماهشه قشنگ نمیتونه صحبت کنه با بچه ها یازی میکنه ولی کسی ازش چیزی بخواد گریه میکنه از همه کسم همه چیز میخوادش گریه میگنه همشم میگه امیره یعنی مال منه خیلی بچه پرانرژی وبازی میکته چند وقته هزکی باهاش حرف میزنه میگههه نه نه نه حتی دست به سرش بزنن متنفره داد میزنه میگه نه هی به باباش میگه هاپو یعنی هاپو شو بیا دنبالم دیگه ول کن نیست باید هی بازی کنع بدو دنبالش بیاد بغل من خیلی نگرانشم یعنی علایم اتیسم
سلام با تشکر از شما ، بسیاری از مواردی را که در بالا گفتید طبیعی هستند اما در باره تاخیر گفتارش حتما به آسیب شناس گفتار و زبان مراجعه کنید . گفتار درمانی در سنین پایین تر بسیار موثر تر است . لیست مراکز گفتار درمانی در همین وب سایت موجود است
سلام پسر دو ساله ای دلرم که حرف نمیزند .هنگام مشاهده پنکه یا لباسشویی هوشحال میشود و نگاه میکند ولی بیشتر از 3 یا 4 دقیقه خیره نمیشود از جیزهای چرخاش خوشش می اید و بازی میکند .خیلی چیزها گه اصلا چرخان نیستند را هم میچرخاند ولی پس از مدتی خسته میشود و رها میکند .از موقعیت های جدید خوشش میاید .دوست دارد جاهای جدید برود طعم های جدید را امتحان کند .ولی صحبت نمیکند چند کلمه تازه یاد گرفته که انها را هم با بازی کردن یادش داده ام .به تلویزیون علاقه دارد البته فقط برنامه های کودک مثل کارتون و …. تماس چشمی کم برقرار میکند ولی وقتی نوزاد بود خیلی خوب تماس جشمی برقرار میکرد .من در یک شهر غریب زندگی میکنم و اصلا بلد نیستم چطور با بچه حرف بزنم وقتی هم نوزاد بود نمیدانستم چطور باهاش حرف بزنم اغلب جلوی تلویزیون بود .نمیدانم من نتوانسته ام درست تربیتش کنم یا خودش مشکل دارد .وقتی نوزاد بود خیلی آرام بود ولی حالا خیلی شیطنت میکند .مخصوصا بیرون از خانه خیلی اینور انور میرود برایش اصلا مهم نیست که از پدر و مادرش دور بشود یا گم بشود.تمایلی به گرفتن دستم و راه رفتن ندارد دوست دارد خودش هر کجا که خواست برود .عاشق ماشین .هواپیما .دوچرخه .لاستیک و فرمان ماشین است .تاب بازی و سرسره بازی را دوست دارد ولی سرسره بازی را باید کمکش کنم خودش از پله ها بالا میرود ولی نمیتواند به تنهایی سر بخورد .سعی میکند غذایش را خودش بخورد و با کمی کمک موفق میشود .در حرکات بدنی اصلا مشکل ندارد.میتواند مدت طولانی بدود بدون این که زمین بخورد از نوزادی حرکات دست زیاد انجام میداد حالا حرکات دست کمتر شده ولی باز هم انجام میدهد.دستورات را اجرا نمیکند وقتی صدایش میکنم توجه نمیکند و باید چند بار. تن صدایم را تغییر دهم تا نگاه کند