سندرم آسپرگر یک اختلال عصبی است که بر روی رفتار و ارتباطات فردی و اجتماعی انسان اثر می گذارد. ما در این مطلب با بیان تعریف سندروم آسپرگر، علائم، علت، تشخیص، درمان و پیشگیری را نیز بررسی خواهیم کرد. بنابراین پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با همه جوانب سندروم آسپرگر، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.
تعریف سندروم آسپرگر
فهرست عناوین این نوشته
سندرم یا نشانگان آسپرگر ( Asperger syndrome) یک اختلال رشد عصبی است که باعث بروز مشکلات قابل توجهی در تعاملات اجتماعی و ارتباطات غیرکلامی می شود. این نشانگان از طیف اختلالات اوتسیم شمرده می شود. با این تفاوت که اختلال آسپرگر در حالت خفیف تری نسبت به اوتیسم قرار دارد.
افراد مبتلا به سندرم آسپرگر ممکن است ویژگی های زیر را داشته باشند:
- رفتار های وسواسی و تکراری
- روابط اجتماعی ضعیف
- خویشتن محوری
- تفکر منطقی و غیر عاطفی
- علایق متمرکز
- مهارت بالا در حل معما و مسائل ریاضی و…
- بهره هوشی بالاتر نسبت به سایر کودکان
- تمرکز زیاد بر روی کارهای تکراری و انجام مکرر آنها
احتمال ابتلا به سندرم آسپرگر در پسران 5 برابر دختران است. از هر 2000 کودک 5 نفر از آن ها مبتلا به این سندرم می باشد.
علائم اختلال آسپرگر
علائم این اختلال از همان اوایل کودکی با بروز برخی رفتارها نمایان می شود. رفتارهای مانند عدم ارتباط چشمی کودک با دیگران، ناتوانی در تشخیص زبان بدن و یا حالات چهره افراد. در ادامه لیست کامل تری از این نشانه ها را بیان می کنیم.
لیست نشانه های سندرم آسپرگر عبارتند از :
- علاقه نداشتن به اجتماع و ایجاد رابطه دوستی
- ناتوانی در درک احساسات دیگران
- اجتناب از تماس چشمی ( البته در مواردی بیش از حد و با دقت به یک چیزی خیره می شوند)
- گاها حساسیت نسبت به صدا، لمس، بو و محرک های تصویری
- حرکات کلیشه ای و تکراری
- عدم توجه به حریم خصوصی با افراد
- دشواری در درک نشانه های غیر کلامی و یا ارتباطات
- عدم تمایل کودک به گفت گو با وجود تلاش زیاد
- دقت زیاد به جزئیات، اشیاء و طرح ها
- اختلال در تاخیر رشد حرکتی و رفتار های فیزیکی
- مشکلات هماهنگی
علائم سندرم آسپرگر احتمالا تا دوران نوجوانی به بعد ادامه خواهد داشت. اما به تدریج مبتلایان یاد می گیرند که مهارت های اجتماعی که فاقد آن ها بودند را بیاموزند. همچنین رشد زبان در کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر معمولا در مقایسه با سایر شرایط او طبیعی است. این کودکان می توانند نمرات خوبی در آزمون های زبان شامل واژگان و دستور زبان داشته باشند. همین مسئله می تواند وجه تمایز سندرم آسپرگر از اوتیسم باشد.
وجود برخی علائم بالا نمیتواند دلیل قاطعی برای سندروم آسپرگر باشد. پیشناد می کنیم، در صورت مشاهده این علائم و برای اطمینان بیشتر به یک روانشناس کودک مراجعه کنید. لیست مراکز مشاوره و روانشناسی کشور | به تفکیک شهر و استان
علت اختلال آسپرگر
برخی به اشتباه سندروم آسپرگر را با اوتیسم یکی می دانند. بنابراین تصور می کنند علت بروز این اختلال با اوتیسم یکسان است. در صورتیکه محققان هنوز علت دقیقی برای بروز سندروم آسپرگر مشخص نکرده اند. با این حال نظرات مختلفی درباره علت این سندروم وجود دارد. نظراتی مانند: شرایط محیطی، صدمه به مغز، دشواری و یا بیماری در زمان تولد. همچنین خصوصیات ژنتیک افراد تا حدود زیادی در بروز این اختلال موثر می باشد.
کودکان مبتلا به اوتیسم دارای عقب ماندگی هستند. در حالی که در اختلال آسپرگر دارای هوش نرمال یا بالاتر از نرمال می باشند.
تشخیص سندرم آسپرگر از اوتیسم
ملاک های تشخیصی تقریبا مشابهی بین سندرم آسپرگر و اوتیسم از نظر تعاملات اجتماعی، ارتباطات و دامنه فعالیت ها و علایق وجود دارد. اما مشخصه اصلی تمایز این دو، عدم وجود تاخیر مشخص در شروع تکلم و رشد زبانی می باشد. یعنی در کودک مبتلا به سندرم آسپرگر تاخیری در حرف زدن یا رشد زبانی وجود ندارد یا این که خیلی جزئی است. همچنین این کودکان و نوجوانان از نظر مهارت های خودیاری و تعاملات اجتماعی مشکل جدی ندارند. بنابراین وجه تمایز این سندرم از مبتلایان به اوتیسم حفظ مهارت های تکلمی و شناختی است.
شما می توانید ” علائم واضح اوتیسم “را در همین وب سایت مطالعه نمایید.
اختلال های گفتار و زبان سندرم آسپرگر
سندروم آسپرگر می تواند باعث بروز اختلالاتی در مهارتهای گفتاری و زبان نیز بشود. درا دامه برخی از این اختلال ها را بیان می کنیم:
- یادگیری معیار های اولیه گفتار و زبان طبیعی است. ولی ناتوانی های بیمار در نحو و معنا شناسی بروز می نماید.
- بی نظمی در کاربرد واژگان، ممکن است در عین کمبود واژه های رایج از واژه های مهجور استفاده نمایند.
- مشکلاتی در زمینه آهنگ گفتار، حالت های چهره ، نگاه و حالت های کلی بدنی.
- مهارت های تقویت حافظه ممکن است مشکلات موجود در امر پردازش اطلاعات و مفاهیم را در خود مخفی نمایند.
- مشکلاتی در درک لطیفه ها و استعاره ها و …
- کاستی های شدید در مهارت های کاربردی.
برای مشاهده لیست مراکز گفتار درمانی در شهر خود، بر روی این لینک کلیک کنید: مراکز گفتار درمانی | لیست کلینیک ها و مراکز گفتاردرمانی کشور
نحوه تشخیص و درمان اختلال آسپرگر
برای تشخیص دقیق سندروم آسپرگر بهتر است به یک پزشک متخصص در این حوزه مراجعه کنید. زیرا پزشک متخصص کودک را در زمینه های یادگیری، گفتار، زبان و بهره هوشی، مهارت های حرکتی و … مورد ارزیابی قرار دهد. بنابراین شما والدین عزیز می توانید با تشخیص سندروم آسپرگر توسط پزشک، سریعتر برای درمان فرزندتان اقدام کنید.
درمان سندرم آسپرگر
از آن جا که علائم این اختلال از یک کودک به به دیگری متفاوت است پس یک روش درمانی جوابگو نیست. ممکن است پزشک چند نوع درمان را امتحان کند تا مناسب ترین آن ها را برای کودک مبتلا به سندرم آسپرگر انتخاب نماید.
روش های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1- درمان رفتاری – شناختی
در این روش به کودک کمک می شود تا به شیوه های جدید فکر کند. احساسات و رفتارهای تکراری خود را بهتر کنترل کند. هم چنین قادر به مدیریت رفتارهای انفجاری و وسواس های خود باشد.
2- گفتار درمانی
کودک مهارت های زیر را در گفتار درمانی یاد می گیرد :
- مهارت در بالا و پایین بردن تن صدای خود در هنگام صحبت کردن
- نحوه برقرار کردن ارتباط چشمی
- مهارت در حرکات دست و انتقال مفاهیم از این طریق
- نحوه دنبال کردن مکالمه در جمع دو یا چند نفره
در نهایت شما والدین عزیز میتوانید با مراجعه به گفتار درمانی مهارت های اجتماعی فرزندتان را بهبود ببخشید.
3- آنالیز رفتار کودک
در این روش به رفتار های اجتماعی و ارتباطی مثبت کودک پاداش تعلق می گیرد و رفتار های ناپسند نادیده گرفته می شود. درمانگران با پاداش دهی به کودک از طریق ایجاد «اجبار مثبت» به نتیجه دلخواه دست پیدا می کنند.
4- استفاده از دارو
داروی مشخصی برای سندرم آسپرگر نیست برخی از داروها برای کنترل علائم بیماری مانند ” اضطراب ” و ” افسردگی ” تجویز می شوند. داروهای زیر ممکن است تجویز شود :
- داروهای آنتی سایکوتیک
- داروهای محرک
5- آموزش به والدین
از همان تکنیک های که برای بهبود رفتار اجتماعی به کودک یاد داده می شود، نیز به والدین آموزش داده می شود تا در منزل با کودک کار کنند.
با درمان درست و به موقع کودک یاد می گیرد که چگونه چالش های پیش رو در جامعه را کنترل کند. به این ترتیب کودک می تواند در اجتماع و مدرسه موفق شود.
6- کاردرمانی
از فیزیوتراپی یا کاردرمانی برای بهبود مهارت های حرکتی و مشکلات حسی کودک استفاده می شود. چراکه کودکان دارای سندروم آسپرگر معمولا در مهارتهای حرکتی نیز با مشکل مواجه می شوند.
با کمک لیست مراکز کاردرمانی | لیست کامل کلینیک های کار درمانی کشور میتوانید به مراکز کاردرمانی شهرتان دسترسی داشته باشید.
پیشگیری
راه خاصی برای پیش گیری از سندرم آسپرگر وجود ندارد. برخی تزریق به موقع واکسن سرخک، اوریون و سرخجه را یکی از راه های پیشگیری می دانند. ممکن است کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر با افزایش سن بهبودی نسبی پیدا کنند. چراکه معمولا تا 20 درصد از این افراد در بزرگسالی در حیطه تشخیصی این سندرم قرار نمی گیرند.
جمع بندی
سندرم آسپرگر اختلال عصبی است که بر روی رفتار فرد و استفاده از زبان و ارتباطات و الگوی تعاملات اجتماعی تاثیر می گذارد. ما در این مقاله علاوه بر تعریف این سندروم به بیان علئم، علت، راه های تشخیص و درمان نیز پرداختیم. امیدواریم که با مطالعه این نوشته، اطلاعات خوبی درباره سندروم آسپرگر دریافت کرده باشید.
از طریق قسمت دیدگاه برای ما نظر، پیشنهادات و انتقادات خود را کامنت کنید. ما در اولین فرصت پاسخگوی شما هستیم.
برخی از منابع
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان