گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی یکی از شایعترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد در فصول سرد سال با آن مواجه میشوند. به عنوان یک گفتاردرمانگر با تجربه، میخواهم در این مقاله به بررسی دقیق علل، علائم و راهکارهای درمانی این مشکل بپردازم. این گرفتگی صدا معمولاً به دلیل التهاب حنجره و تارهای صوتی که در اثر ویروس سرماخوردگی ایجاد میشود، به وجود میآید و میتواند کیفیت زندگی را به طور موقت تحت تأثیر قرار دهد.
علائم گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی چیست؟
فهرست عناوین این نوشته
- علائم گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی چیست؟
- چرا گرفتگی صدای ناشی از سرماخوردگی رخ میدهد؟
- اگر گرفتگی صدا پس از بهبود سرماخوردگی ادامه یابد، نشانه چیست؟
- چه عواملی در طول سرماخوردگی به تارهای صوتی آسیب میزند؟
- درمانهای گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی چیست؟
- چه زمانی باید برای گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنیم؟
- جمعبندی
گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی معمولاً با علائم مشخصی همراه است که شناخت آنها میتواند به تشخیص و درمان بهتر کمک کند:
- صدای خشدار یا گرفته: اولین و بارزترین علامت، تغییر در کیفیت صداست که معمولاً به صورت خشونت یا گرفتگی صدا خود را نشان میدهد.
- کاهش دامنه صدا: بسیاری از افراد متوجه میشوند که نمیتوانند به اندازه قبل بلند صحبت کنند.
- خستگی صوتی: خسته شدن سریع صدا حین صحبت کردن، حتی پس از مکالمات کوتاه.
- احساس درد یا ناراحتی در ناحیه گلو: اغلب همراه با احساس خارش یا سوزش در ناحیه حنجره.
- نیاز به صاف کردن مکرر گلو: این کار اگرچه به طور موقت احساس بهتری ایجاد میکند، اما میتواند به تارهای صوتی آسیب بیشتری وارد کند.
- تغییر در زیر و بمی صدا: صدا ممکن است از حالت طبیعی خارج شده و بمتر یا گاهی بیثبات شود.
چرا گرفتگی صدای ناشی از سرماخوردگی رخ میدهد؟
گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی بیشتر به دلیل التهاب تارهای صوتی (لارنژیت) ایجاد میشود. در طول سرماخوردگی، ویروسها باعث تورم و التهاب بافتهای حنجره و تارهای صوتی میشوند. این التهاب باعث میشود تارهای صوتی نتوانند به درستی کنار هم قرار گیرند و ارتعاش طبیعی خود را انجام دهند، در نتیجه صدا دچار گرفتگی میشود.
همچنین سرفههای مکرر که معمولاً همراه سرماخوردگی است، میتواند فشار زیادی به تارهای صوتی وارد کرده و باعث خستگی و آسیب بیشتر به آنها شود.
نوشته پیشنهادی : علت گرفتگی صدا در بزرگسالان چیست ؟
اگر گرفتگی صدا پس از بهبود سرماخوردگی ادامه یابد، نشانه چیست؟
اگر گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی بیش از دو هفته پس از بهبود علائم اصلی سرماخوردگی ادامه یابد، ممکن است نشانهای از مشکلات جدیتری باشد:
- رفلاکس معده به مری (GERD): اسید معده میتواند به حنجره برگردد و باعث التهاب مزمن تارهای صوتی شود.
- ندولهای صوتی: برآمدگیهای کوچکی که در اثر فشار مداوم روی تارهای صوتی ایجاد میشوند.
- پولیپ حنجره: رشد غیرطبیعی بافت روی تارهای صوتی که معمولاً در اثر استفاده نادرست از صدا ایجاد میشود.
- لارنژیت مزمن: التهاب طولانی مدت حنجره که میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.
- مشکلات نورولوژیک: در موارد نادر، مشکلات عصبی میتواند باعث اختلال در عملکرد تارهای صوتی شود.
- تومورهای خوشخیم یا بدخیم: در موارد بسیار نادر، تومورها میتوانند باعث گرفتگی مداوم صدا شوند.
به همین دلیل، اگر گرفتگی صدای شما بیش از دو هفته طول کشید، حتماً به متخصص گوش و حلق و بینی یا گفتاردرمانگر مراجعه کنید.
چه عواملی در طول سرماخوردگی به تارهای صوتی آسیب میزند؟
در طول سرماخوردگی، برخی عادتها و رفتارها میتوانند آسیب جدی به تارهای صوتی وارد کنند:
- صحبت کردن طولانی یا با صدای بلند: فشار مضاعفی به تارهای صوتی ملتهب وارد میکند.
- پچپچ کردن: برخلاف تصور عموم، پچپچ کردن فشار بیشتری نسبت به صحبت کردن عادی با صدای آرام به تارهای صوتی وارد میکند.
- صاف کردن مکرر گلو: این عادت باعث برخورد شدید تارهای صوتی با یکدیگر میشود و میتواند التهاب را تشدید کند.
- سرفههای خشک و مکرر: سرفههای شدید فشار زیادی به تارهای صوتی وارد میکند.
- کمآبی بدن: آبرسانی ناکافی باعث خشکی غشای مخاطی تارهای صوتی میشود.
- مصرف نوشیدنیهای کافئیندار و الکلی: این نوشیدنیها باعث دهیدراته شدن بدن و تشدید خشکی تارهای صوتی میشوند.
- استنشاق دود سیگار یا سایر آلایندهها: این عوامل میتوانند التهاب موجود را تشدید کنند.
- تنفس از راه دهان: این نوع تنفس باعث خشکی بیشتر مجاری تنفسی و حنجره میشود.
درمانهای گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی چیست؟

درمان گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی شامل روشهای خانگی و در برخی موارد مداخلات پزشکی است:
1. استراحت صوتی
- کاهش صحبت کردن: تا حد امکان از صحبت کردن غیرضروری خودداری کنید.
- اجتناب از فریاد زدن یا صحبت با صدای بلند: حتی برای چند دقیقه.
- استفاده از روشهای جایگزین ارتباطی: مانند نوشتن یا استفاده از اپلیکیشنهای پیامرسان.
2. هیدراتاسیون مناسب
- نوشیدن آب کافی: حداقل 8 لیوان آب در روز.
- استفاده از بخور یا دستگاه رطوبتساز: برای افزایش رطوبت محیط.
- اجتناب از نوشیدنیهای دهیدراتهکننده: مانند قهوه، چای پررنگ و نوشیدنیهای الکلی.
3. درمانهای خانگی
- غرغره با آب نمک ولرم: 3-4 بار در روز.
- مصرف عسل با آب ولرم یا چای کمرنگ: خاصیت ضدالتهابی دارد.
- بخور گیاهی: استفاده از بخور آب گرم همراه با اکالیپتوس یا بابونه.
- مکیدن آبنباتهای بدون قند: برای تحریک ترشح بزاق و نرم کردن گلو.
نوشته پیشنهادی : برای تقویت حنجره چه بخوریم ؟
4. تغییرات رفتاری
- اجتناب از صاف کردن مکرر گلو: به جای آن، آب بنوشید یا به آرامی سرفه کنید.
- کنترل سرفههای خشک: با استفاده از داروهای ضدسرفه تجویزی در صورت نیاز.
- استراحت کافی: به بدن اجازه دهید با ویروس مبارزه کند.
5. درمانهای دارویی
- ضدالتهابهای غیراستروئیدی: مانند ایبوپروفن برای کاهش التهاب (با تجویز پزشک).
- آنتیهیستامینها: در صورتی که آلرژی نیز در گرفتگی صدا نقش داشته باشد.
- اسپریهای بینی: برای کاهش ترشحات پشت حلق.
6. مراجعه به متخصص
- در موارد شدید یا طولانی: گفتاردرمانگر یا متخصص گوش و حلق و بینی.
- ارزیابی حنجره: در صورت ادامه گرفتگی صدا بیش از دو هفته لازم است برای ارزیابی حنجره اقدام کنید در این صورت لازم است به مراکز استروبوسکوپی مراجعه کنید تا از حنجره شما تصویر شفاف گرفته شود و علت گرفتگی مشخص شود.
- تمرینات گفتاردرمانی: برای بازیابی عملکرد صحیح تارهای صوتی.
نوشته پیشنهادی : مراکز استروبوسکوپی حنجره در تهران
چه زمانی باید برای گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنیم؟
در برخی موارد، گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی نیاز به مراجعه به پزشک دارد:
- گرفتگی صدا بیش از دو هفته طول بکشد
- گرفتگی صدا با درد شدید گلو همراه باشد
- مشکل در بلع یا تنفس وجود داشته باشد
- خون در خلط مشاهده شود
- تب بالا یا طولانیمدت داشته باشید
- گرفتگی صدا به طور مکرر و بدون دلیل مشخص تکرار شود
- گرفتگی صدا همراه با برآمدگی قابل لمس در گردن باشد
جمعبندی
گرفتگی صدا ناشی از سرماخوردگی معمولاً یک عارضه موقتی است که با مراقبتهای ساده و استراحت صوتی بهبود مییابد. رعایت نکات بهداشتی، هیدراتاسیون مناسب و پرهیز از عواملی که به تارهای صوتی آسیب میزنند، میتواند به بهبود سریعتر کمک کند. اگر گرفتگی صدا بیش از دو هفته طول بکشد یا با علائم نگرانکننده همراه باشد، حتماً به متخصص مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که مراقبت از صدا و تارهای صوتی، بخش مهمی از سلامت کلی شماست.
برخی از منابع :
https://medlineplus.gov/ency/article/003054.htm
https://www.healthdirect.gov.au/laryngitis

آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان