خبر خوب این است که راه درمان تارهای صوتی آسیب دیده وجود دارد و شما تنها نیستید.
صدا، هدیهای ارزشمند است که به ما امکان برقراری ارتباط، ابراز احساسات و به اشتراک گذاشتن افکارمان را میدهد. تارهای صوتی، این سازندگان کوچک صدا، نقش حیاتی در کیفیت زندگی ما ایفا میکنند. اما گاهی اوقات، این تارهای ظریف دچار آسیب میشوند و ما را با مشکلاتی جدی روبرو میکنند. خبر خوب این است که راه درمان تارهای صوتی آسیب دیده وجود دارد و شما تنها نیستید.
در این مقاله، به عنوان یک گفتاردرمانگر با سالها تجربه در کلینیک باران، قصد دارم شما را با تمام جنبههای مربوط به آسیب تارهای صوتی آشنا کنم. از علائم و انواع اختلالات گرفته تا روشهای تشخیص و مهمتر از همه، راهکارهای درمانی موثر. هدف من این است که با ارائه اطلاعات دقیق و کاربردی، به شما کمک کنم تا صدای خود را بازیابید و کیفیت زندگیتان را بهبود بخشید. پس با من همراه باشید تا در این سفر قدم برداریم.
راه های درمان تارهای صوتی آسیب دیده: بازگشت به صدای سالم
فهرست عناوین این نوشته
- راه های درمان تارهای صوتی آسیب دیده: بازگشت به صدای سالم
- ۱-صوت درمانی برای درمان تارهای صوتی آسیب دیده: کلید طلایی به سوی بهبودی
- تارهای صوتی آسیب دیده: چه اتفاقی دارد میافتد؟
- علائم تارهای صوتی آسیب دیده: صدای شما چه میگوید؟
- انواع اختلالات ناشی از آسیب تارهای صوتی: طیف وسیعی از مشکلات
- تشخیص آسیب تارهای صوتی: نگاهی دقیقتر با استروبوسکوپی
- تجربه من در کلینیک باران: داستانهایی از بهبودی آسیب تارهای صوتی
- سخن پایانی: صدایتان را جدی بگیرید!
راه درمان تارهای صوتی آسیب دیده بسته به علت و شدت آسیب متفاوت است. در بسیاری از موارد، صوت درمانی توسط گفتاردرمانگر (Speech Therapy)، اولین و موثرترین خط درمان است.
نوشته پیشنهادی : مقالات کاربردی در اختلال صوتی ( به زبان ساده )
۱-صوت درمانی برای درمان تارهای صوتی آسیب دیده: کلید طلایی به سوی بهبودی
صوت درمانی، مجموعهای از تکنیکها و تمرینات است که به شما کمک میکند تا:
- از صدای خود به درستی استفاده کنید: گفتاردرمانگر به شما آموزش میدهد که چگونه با کمترین فشار و تنش، صحبت کنید.
- عادات غلط صوتی را اصلاح کنید: اگر عادت دارید با صدای بلند صحبت کنید یا زیاد گلویتان را صاف کنید، گفتاردرمانگر به شما کمک میکند تا این عادات را ترک کنید.
- عضلات حنجره را تقویت کنید: تمرینات خاصی وجود دارند که به تقویت عضلات حنجره و بهبود عملکرد تارهای صوتی کمک میکنند.
- تکنیکهای تنفسی صحیح را یاد بگیرید: تنفس صحیح، نقش مهمی در تولید صدای سالم دارد. گفتاردرمانگر به شما آموزش میدهد که چگونه به طور صحیح نفس بکشید تا از تارهای صوتی خود محافظت کنید.
تکنیکهای تخصصی صوت درمانی:
صوت درمانی بهترین روش درمان تارهای صوتی آسیب دیده است که توسط گفتاردرمانگر انجام می شود. در ادامه برخی از تکنیک های صوت درمانی را معرفی می کنیم:
تکنیک رزونانس (Resonance Therapy):
توضیح: این تکنیک بر بهبود کیفیت صدا با استفاده از فضاهای رزونانسی بدن (مانند بینی، دهان و گلو) تمرکز دارد. هدف آن است که صدا به جای تولید با فشار زیاد بر تارهای صوتی، به طور طبیعی و رسا تولید شود.
مثال: فرض کنید بیمار، آقای “رضا”، معلمی است که به دلیل تدریس مداوم، دچار گرفتگی صدا شده است. در این روش، از او میخواهیم صداهای خاصی (مانند “مَمْ” یا “نِهنِ”) را با تمرکز بر ارتعاش در ناحیه بینی و صورت تولید کند. این کار به او کمک میکند تا از فشار آوردن به تارهای صوتی خودداری کرده و صدا را با رزونانس بیشتری تولید کند.
تکنیک لاکس و وکس (Lax Vox):
توضیح: در این تکنیک، بیمار از یک لوله سیلیکونی باریک استفاده میکند که یک سر آن در دهان و سر دیگر در آب قرار دارد. با فوت کردن آرام در لوله، حبابهایی در آب ایجاد میشود که به تارهای صوتی کمک میکند تا به طور موثرتری ارتعاش کنند و عضلات حنجره را آرام میکنند.
مثال: خانم “فاطمه”، خوانندهای است که دچار ندولهای صوتی شده است. با استفاده از تکنیک لاکس و وکس، او میتواند تارهای صوتی خود را بدون فشار زیاد تمرین دهد. او لوله را در دهان خود قرار داده و به آرامی در آن فوت میکند، به طوری که حبابهایی در آب ایجاد شود. این تمرین به کاهش تنش در تارهای صوتی و بهبود کیفیت صدای او کمک میکند.
تکنیک تمرینات آواسازی هدفمند (Vocal Function Exercises – VFE):
توضیح: این تمرینات شامل چهار حرکت اصلی است که برای تقویت عضلات حنجره، بهبود کنترل تنفس و ارتقای تعادل بین تنفس و صدا طراحی شدهاند. این حرکات شامل گرم کردن صدا، کشش صدا، قدرت صدا و کنترل صدا هستند.
مثال: آقای “علی”، گوینده رادیو است که به دلیل استفاده نادرست از صدا، دچار خستگی صوتی میشود. با استفاده از تمرینات VFE، او میتواند عضلات حنجره خود را تقویت کرده و کنترل بهتری بر صدای خود داشته باشد. به عنوان مثال، برای گرم کردن صدا، او میتواند صدای “اِ” را به آرامی و با کنترل تنفس تولید کند و سپس به تدریج زیر و بمی صدا را تغییر دهد.
سایر روشهای درمان تارهای صوتی آسیب دیده
علاوه بر صوت درمانی، روشهای درمانی دیگری نیز وجود دارند که ممکن است برای درمان آسیب تارهای صوتی مورد استفاده قرار گیرند، از جمله:
۲-دارو درمانی:
در برخی موارد، داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب تارهای صوتی تجویز میشوند.
توضیح بیشتر: کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که به کاهش التهاب و تورم در تارهای صوتی کمک میکنند. این داروها معمولاً در مواردی تجویز میشوند که التهاب تارهای صوتی ناشی از عفونت، آلرژی یا استفاده بیش از حد از صدا باشد. به عنوان مثال، اگر آقای “محمد” دچار لارنژیت شده و تارهای صوتی او ملتهب شدهاند، پزشک ممکن است برای او کورتیکواستروئید تجویز کند.
۳-جراحی:
در موارد نادر، ممکن است جراحی برای برداشتن ندولها، پولیپها یا کیستهای صوتی ضروری باشد.
توضیح بیشتر: جراحی معمولاً زمانی در نظر گرفته میشود که صوت درمانی و دارو درمانی موثر نباشند و ضایعاتی مانند ندولها، پولیپها یا کیستها باعث اختلال جدی در صدا شده باشند. به عنوان مثال، اگر خانم “لیلا” دچار پولیپ صوتی بزرگی شده باشد که باعث گرفتگی شدید صدا و مشکل در صحبت کردن شده است، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
۴-تزریق بوتاکس:
تزریق بوتاکس به عضلات حنجره میتواند به کاهش اسپاسم عضلات و بهبود صدا کمک کند.
توضیح بیشتر: بوتاکس یک سم بوتولینوم است که با فلج کردن موقت عضلات، به کاهش اسپاسم و تنش در عضلات حنجره کمک میکند. این روش معمولاً در مواردی استفاده میشود که بیمار دچار دیسفونی اسپاسمودیک (Spasmodic Dysphonia) باشد، یک اختلال عصبی که باعث انقباض غیرارادی عضلات حنجره میشود. به عنوان مثال، اگر آقای “کاظم” دچار دیسفونی اسپاسمودیک شده باشد و صدای او به طور ناگهانی قطع و وصل شود، پزشک ممکن است تزریق بوتاکس را توصیه کند.
تارهای صوتی آسیب دیده: چه اتفاقی دارد میافتد؟
تارهای صوتی، دو نوار ماهیچهای کوچک در حنجره هستند که با ارتعاش خود، صدا تولید میکنند. آسیب به این تارها میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:
- استفاده نادرست از صدا: فریاد زدن، صحبت کردن با صدای بلند برای مدت طولانی، و خوانندگی غیرحرفهای میتواند به تارهای صوتی آسیب برساند.
- عفونتها: عفونتهای تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی و لارنژیت (التهاب حنجره) میتوانند باعث التهاب و آسیب به تارهای صوتی شوند.
- رفلاکس معده: اسید معده که به مری و حنجره برمیگردد، میتواند تارهای صوتی را تحریک و ملتهب کند.
- آلرژیها: آلرژیها میتوانند باعث ایجاد مخاط اضافی در گلو شوند که تارهای صوتی را تحریک میکند.
- دود سیگار: دود سیگار حاوی مواد شیمیایی مضری است که میتواند تارهای صوتی را تحریک و خشک کند.
- ضربه به حنجره: ضربه مستقیم به حنجره میتواند باعث آسیب به تارهای صوتی شود.
- جراحی: برخی از جراحیها در ناحیه گردن میتوانند به طور تصادفی به تارهای صوتی آسیب برسانند.
علائم تارهای صوتی آسیب دیده: صدای شما چه میگوید؟
اگر تارهای صوتی شما آسیب دیده باشند، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- گرفتگی صدا: صدای شما ممکن است خشن، گرفته یا ضعیف به نظر برسد.
- خشونت صدا: صدای شما ممکن است زبر و ناهموار باشد.
- تغییر در زیر و بمی صدا: صدای شما ممکن است زیرتر یا بمتر از حد معمول شود.
- درد در گلو: ممکن است در هنگام صحبت کردن یا بلعیدن، در گلو احساس درد کنید.
- خستگی صدا: ممکن است پس از صحبت کردن برای مدت کوتاهی، احساس خستگی در صدا کنید.
- سرفه مزمن: ممکن است سرفههای خشک و مزمن داشته باشید.
- احساس وجود توده در گلو: ممکن است احساس کنید چیزی در گلوی شما گیر کرده است.
- از دست دادن صدا: در موارد شدید، ممکن است به طور موقت یا دائم صدای خود را از دست بدهید.
انواع اختلالات ناشی از آسیب تارهای صوتی: طیف وسیعی از مشکلات
آسیب به تارهای صوتی میتواند منجر به اختلالات مختلفی شود، از جمله:
ندولهای صوتی (Vocal Nodules):
این برجستگیهای کوچک و خوشخیم، معمولاً در اثر استفاده بیش از حد از صدا ایجاد میشوند و باعث گرفتگی و خشونت صدا میشوند.
نوشته پیشنهادی : ندول حنجره چیست ؟ ( چیستی و درمان آن )
پولیپهای صوتی (Vocal Polyps):
این تودههای نرم و خوشخیم، میتوانند در اثر استفاده نادرست از صدا، رفلاکس معده یا قرار گرفتن در معرض مواد تحریککننده ایجاد شوند و باعث گرفتگی، خشونت و تغییر در زیر و بمی صدا شوند.
کیستهای صوتی (Vocal Cysts):
این کیسههای پر از مایع، میتوانند در داخل تارهای صوتی ایجاد شوند و باعث گرفتگی، خشونت و درد در گلو شوند.
خونریزی تارهای صوتی (Vocal Hemorrhage):
این وضعیت، ناشی از پاره شدن رگهای خونی کوچک در تارهای صوتی است و باعث از دست دادن ناگهانی صدا میشود.
نوشته پیشنهادی : خونریزی تارهای صوتی ( از علل تا درمان را در این مقاله به زبان ساده بخوانید )
فلج تارهای صوتی (Vocal Cord Paralysis):
این وضعیت، زمانی رخ میدهد که یک یا هر دو تار صوتی فلج شوند و باعث مشکلات تنفسی و بلع شوند.
تشخیص آسیب تارهای صوتی: نگاهی دقیقتر با استروبوسکوپی
تشخیص دقیق آسیب تارهای صوتی، کلید درمان موثر است. یکی از روشهای تشخیصی مهم، استروبوسکوپی (Stroboscopy) است. در این روش، یک دوربین کوچک از طریق دهان یا بینی وارد حنجره میشود و تصاویری با کیفیت بالا از تارهای صوتی تهیه میکند. نور استروبوسکوپی به کار رفته در این روش، به پزشک اجازه میدهد تا ارتعاش تارهای صوتی را به صورت آهسته و دقیق مشاهده کند و هرگونه ناهنجاری را تشخیص دهد.
نوشته پیشنهادی : استروبوسکوپی چیست ؟
استروبوسکوپی به پزشک کمک میکند تا موارد زیر را ارزیابی کند:
- شکل و اندازه تارهای صوتی
- حرکت و ارتعاش تارهای صوتی
- وجود ندولها، پولیپها، کیستها و سایر ضایعات
- عملکرد عضلات حنجره
تجربه من در کلینیک باران: داستانهایی از بهبودی آسیب تارهای صوتی
در طول سالها فعالیتم در کلینیک باران، شاهد موارد بسیاری از بهبودی بیماران مبتلا به آسیب تارهای صوتی بودهام. در اینجا، سه نمونه از این تجربهها را با شما به اشتراک میگذارم:
داستان اول: معلمی که با صوت درمانی صدایش را دوباره یافت
خانم “مریم”، معلمی 45 ساله بود که به دلیل سالها تدریس با صدای بلند، دچار ندولهای صوتی شده بود. صدای او گرفته و خشن شده بود و به سختی میتوانست یک کلاس را اداره کند. پس از چند جلسه صوت درمانی در کلینیک باران، خانم “مریم” یاد گرفت که چگونه از صدای خود به درستی استفاده کند و عادات غلط صوتی خود را اصلاح کند. او همچنین تمرینات تقویتی عضلات حنجره را به طور منظم انجام میداد. پس از چند ماه، ندولهای صوتی او به طور قابل توجهی کوچکتر شدند و صدایش به حالت طبیعی بازگشت.
نکته کاربردی: خانم “مریم” آموخت که قبل از شروع کلاس، تمرینات گرم کردن صدا را انجام دهد تا از تارهای صوتی خود محافظت کند. این تمرینات شامل زمزمه کردن، تمرینات تنفسی و کشش عضلات گردن و شانه بود. شما هم میتوانید این تمرینات را قبل از صحبت کردن برای مدت طولانی انجام دهید. به عنوان مثال، زمزمه کردن کلماتی مانند “ماما” یا “نانا” به مدت 5 دقیقه میتواند به گرم کردن تارهای صوتی کمک کند.
داستان دوم: خوانندهای که با درمان تارهای صوتی به صحنه بازگشت
آقای “بهنام”، خوانندهای 30 ساله بود که به دلیل خونریزی تارهای صوتی، مجبور به کنارهگیری از صحنه شده بود. او بسیار ناامید بود و فکر میکرد که دیگر هرگز نمیتواند بخواند. پس از استراحت صوتی و انجام صوت درمانی در کلینیک باران، آقای “بهنام” به تدریج توانست صدای خود را بازیابد. او یاد گرفت که چگونه تکنیکهای خوانندگی صحیح را رعایت کند و از فشار آوردن به تارهای صوتی خود خودداری کند. پس از چند ماه، او توانست دوباره به صحنه بازگردد و به اجرای برنامه بپردازد.
نکته کاربردی: آقای “بهنام” یاد گرفت که قبل از هر اجرا، به اندازه کافی استراحت کند و از مصرف الکل و کافئین خودداری کند، زیرا این مواد میتوانند باعث خشکی تارهای صوتی شوند. شما هم اگر زیاد صحبت میکنید یا میخوانید، سعی کنید به اندازه کافی استراحت کنید و از مصرف مواد مضر خودداری کنید. به عنوان مثال، نوشیدن یک فنجان چای گیاهی با عسل قبل از اجرا میتواند به مرطوب نگه داشتن تارهای صوتی کمک کند.
سخن پایانی: صدایتان را جدی بگیرید!
راه درمان تارهای صوتی آسیب دیده، یک فرآیند تدریجی است که نیازمند صبر، پشتکار و همکاری با یک گفتاردرمانگر متخصص است. اگر احساس میکنید که صدای شما دچار مشکل شده است، در اسرع وقت به یک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق انجام شود و درمان مناسب آغاز شود. به یاد داشته باشید که صدای شما، بخشی جداییناپذیر از هویت شماست. از آن محافظت کنید و به آن اهمیت دهید!
برخی از منابع :
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/voice-disorders/diagnosis-treatment/drc-20353024
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17624-vocal-cord-paralysis

آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان