گفتار درمانی کودک یک ساله چگونه است ؟

گفتار درمانی یک ساله معمولاً شامل فعالیت‌های مبتنی بر بازی است. والدین نقش مهمی در گفتاردرمانی کودک یکساله ایفا می کنند. در واقع والدین از طریق بازی با فرزندشان به رسد کلامی فرزندشان کمک می کنند.

اما شاید برای عجیب باشد که گفتار درمانی کودک یک ساله چطور ممکن است. مگر کودکان در این سن باید چند کلمه بیان کنند؟ مگر یک کودک در این سن توجه کافی و همکاری لازم را برای گفتار درمانی دارد؟

ما می دانیم که بچه در یک سالگی اولین کلمات خودشان را بیان می کنند. اما این مهم است که بدانید که قبل از اینکه کودکی بتواند به مرحله بیان کلمات برسد ، باید یکسری مهارت ها را بدست بیاورد. کودکی که این مهارتها را به دست نیاورده باشد قاعدتا نیاز به گفتار درمانی خواهد داشت.

کودکان در سنین پایین همکاری بالایی ندارند. به همین دلیل نقش والدین در گفتار درمانی کودک یک ساله پر رنگ تر است. والدین آموزش ها خود را از طریق بازی به کودکان ارائه خواهند داد.

قبل از آنکه در مورد تمرینات گفتار درمانی با شما صحبت کنیم لازم است مهارتهایی که کودکان قبل از یک سالگی باید بدست بیاورند را به شما معرفی کنیم. به این جداول نگاه کنید و اگر فرزندتان در این مهارت ضعف داشت حتما از گفتار درمانگر کمک بگیرید.

کودک یک ساله چه مهارتهایی ارتباطی باید داشته باشد ؟

تولد تا 3 ماهگی
متوجه وجود صداها می شود. وقتی کسی با او صحبت می کند، آرام می شود. بصورت رفت و برگشتی ، با مادرش غان و غون دارد. ( در جواب مادر غان و غون می کند) وقتی خیلی خوشحال است یا ناراحت است غان و غونی که می کند متفاوت تر می شود. صداهایی نظر اه ه ه ه ، ممممم ، اوووو تولید می کند. افراد آشنا را می شناسد. به سمت صدایی که می شنود نگاه می کند.

۴ تا ۶ ماهگی

می خندد. به حالات چهره شما واکنش نشان می دهد. ( وقتی خود را خوشحال نشان می دهد واکنش نشان می دهد) به وسایل مورد علاقه اش توجه می کند و با با نگاه کردن آنها را ردیابی می کند. به وسایل صداساز واکنش نشان می دهد. در طول بازی کردن با دهانش صداسازی می کند. صداسازی ها متنوع تری را تولید می کند و صداهایی متفاوتی با ترکیب واکه { آ ، ای ، او ، اْ و.. ) و همخوان { پ ، ب ، د ، ت و..} ایجاد می کند. هجایی شبیه اگو ، دااا ، اووم

۷ تا ۹ ماهگی

وقتی اسمش را صدا می زنید به شما نگاه می کند. وقتی می گویید نه ، برای لحظه ای می ایستد. صداسازی طولانی تری، مرکب از صداها و واج ها را تولید می کند.{ مثل ماماماماما ، بابابابابا ، دادادادادادا } وقتی کسی ناراحت است بصورت عاشقانه به او نگاه می کند. دستانش را به نشانه اینکه او را بلند کنید، بالا می برد. نام برخی از اشیا و افراد را می شناسد. ( درک می کند) وقتی وسایلی را که نمی خواهد می بیند، خودش را به عقب می برد.

۱۰ تا ۱۲ ماهگی

در ده ماهگی، برای اشیا درخواست می کند. به وسایل و افراد اشاره می کند، بای بای می کند و آنها را به شما نشان می دهد یا به شما می دهد. ژست ها را تقلید می کند و نشان می دهد. بخصوص در تعاملات یا بازی ها ، ژست های شبیه بوس فرستادن و.. را می فرستد. تلاش می کند تا صداهایی که شما بیان می کنید را تقلید کند. از رقصیدن لذت می برد. به کلمات و جملات ساده مثل { به مامان نگاه کن } ، { بای بای کن} پاسخ می دهد. یک یا دو کلمه مثل بابا ، ماما ، نه و.. بیان می کند.

گفتار درمانی برای کودک 1 ساله چگونه است؟

گفتار درمانی کودک یک ساله به شکل بازی است. قرار نیست کودک روی صندلی بنشیند ، درمانگر از طریق بازی ، صداسازی ها ، اشارات و ژست های کودک را تقویت می کند.

اولین جلسه گفتار درمانی فرزند شما ارزیابی گفتار و زبان خواهد بود. گفتار درمانگر شما و فرزندتان را می شناسد. آنها از شما سوالاتی می پرسند و تماشا می کنند که فرزندتان چگونه با شما ارتباط برقرار می کند و چگونه بازی می کند. هدف این است که یک تصویر کامل از نحوه برقراری ارتباط فرزندتان در حال حاضر بدست آورد. سپس گفتاردرمانگر برای بررسی مهارت هایی مانند:
کودک شما چه کلماتی را می تواند بفهمد؟
چه صداها، کلمات و جملاتی را که می توانند بگویند؟
چگونه صداهای گفتاری خود را تلفظ می کنند؟
پس از ارزیابی، گفتاردرمانگر نتایج را ارزیابی کرده و گزارشی را می نویسد. این گزارش نتایج آزمون را توضیح می‌دهد، اینکه آیا درمان توصیه می‌شود یا خیر، چند وقت یک‌بار جلسات باید برگزار شود و اهدافی که باید در درمان مورد هدف قرار گیرند.

فعالیت های گفتار درمانی در خانه برای کودک یک ساله

تمریناتی برای گفتار درمانی کودک یکساله
هر دو جلوی آینه قرار بگیرید و شروع به صداسازی های رفت و برگشتی کنید. در ابتدا شما صداها یا حرکاتی که فرزندتان تولید می کند را تقلید کنید و سپس به مرور از او انتظار تقلید داشته باشید. اگر فرزندتان صداسازی های شما را تقلید نکرد می تواند تقلید حرکات ساده تر شروع کنید. تقلید دست زدن ، بالا بردن دست ها ، لبخند زدن ، فوت کردن ساده تر از صداسازی است. به مرور از تقلید این حرکات به تقلید صداسازی و در نهایت تقلید کلمات بروید.
به شنوایی فرزندتان توجه داشته باشید. ببنید آیا متوجه صداهای اطراف می شود؟. یا وقتی صحبت می کنید به شما نگاه می کند؟. یکی از علائم عفونت گوش می تواند گرفتن گوش ها و گریه کردن باشد. اگر این رفتار را دیدید، حتما برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
به تلاش های ارتباطی فرزندتان توجه کنید. ببیند برای درخواست کردن یا جلب توجه کردن از چه شیوه ای استفاده می کند. آن روش را ببینید و به او سریع پاسخ دهید. برای نمونه اگر او شروع به صداسازی می کند، به آنها نگاه کنید. با آنها صحبت کنید. تلاش کنید که صداهایی که تولید می کند را تقلید کنید.
با صورتتان شکلک های خنده دار ایجاد کنید. وقتی او از شما تقلید می کند به او بخندید. این کار به ظاهر ساده ، توجه فرزندتان را به صورت و دهان شما بیشتر می کند.
در مورد کارهای روزمره ای که انجام می دهید، با فرزندتان صحبت کنید. می بیند که خیلی ساده بدون آنکه لازم باشد، زمان اختصاصی برای فرزندتان در نظر بگیرید، می توانید به حرف زدن او کمک کنید. فقط کافی است که با او در مورد کارهایی که می کنید صحبت کنید. مثلا گفتگو شما در حین غذا درست کردن می تواند چنین باشد: { من در حال سالاد درست کردن هستم. اینجا می خوام گوجه ها رو بشورم. باید آب رو باز کنم. حالا یک گوجه بر می دارم. چه گوجه بزرگی.. …} در مورد جاهایی که می روید صحبت کنید: دارم می رم آشپزخونه در مورد چیزهایی که می بینید صحبت کنید. او چه توپ بزرگی اینجا است. در مورد صداهایی که می شنوید صحبت کنید: گوش کن صدای ماشین است. ماشین میگه بیپ بیپ
یکی از بهترین تمرینات گفتاردرمانی کودک یک ساله می تواند تمرین بیان صدای حیوانات باشد. هر روز صدای یک حیوان را به او آموزش دهید. برای شروع می توانید صدای گاو : ماااا ماااا ، صدای جوجه : جو جو ، صدای اسب ، صدای سگ ، صدای گربه را به او آموزش دهید.
برای او شعر بخوانید. شعرها به دلیل ریتم و آهنگی که دارند زودتر در ذهن کودکان ثبت می شوند. یکی از شعر های کودکانه ای که می توانید برای گفتار درمانی کودک یکساله بخوانید شعر : چشم چشم دو ابرو ، دماغ دهن یک گردو است. همزمان با خواندن این شعر می توانید بر روی صورت خودتون و صورت فرزندتان به آرامی با انگشت بزنید.
کتاب داستان برای او بخوانید. شاید برای تان عجیب باشد اما تحقیقات ثابت کرده اند، حتی در سنین نوزادی، خواندن کتاب داستان ، به گفتار کودکان کمک می کند. بنابراین توصیه می کنیم که از سنین نوزادی برای فرزندتان قصه های کودکانه ، بخوانید. کتاب خواندن را می توانید به عنوان یک تمرین گفتار درمانی کودک یک ساله در نظر بگیرید. بهتر است در شروع از کتاب داستان های مصور ، استفاده کنید. همینطور جهت جلوگیری از پاره شدن ، می توانید کتاب های حمام که ضخیم تر هستند را انتخاب کنید.
به فرزندتان یاد بدهید تا حرکات شما را تقلید کند. حرکاتی مثل دست زدن ، بالا بردن دست ها ، بای بای کردن ، بوس فرستادن .

نوشته پیشنهادی : فعالیتهایی برای تشویق حرف زدن نوزاد

فعالیت های گفتار درمانی برای کودکان نوپا وجود دارد که می توانید برای کمک به کودک خود در یادگیری صحبت کردن انجام دهید.

از صداهای ساده استفاده کنید

از صداهای ساده مانند «دا» و «ما» یا «با» و «آآ» یا «اوه» برای نوزادان حتی زمانی که تازه متولد شده اند استفاده کنید. این حروف صدادار و صامت پاسخ بسیار خوبی از سوی کودکان دارند. این فعالیت های گفتار درمانی ساده به کودک شما کمک می کند تا صحبت کند. همانطور که رشد می کنند، گوش می دهند و سعی می کنند از شما تقلید کنند.

آهسته صحبت کنید تا کودک بفهمد

سعی کنید از کلمات ساده و لحن دوستانه استفاده کنید. اگر رو در رو با او صحبت کنید، کودک نوپای شما می تواند حرف شما را راحت تر بفهمد. تماس چشمی برقرار کنید و آهسته و با حوصله صحبت کنید. اگر کودک کلمات را اشتباه تکرار کرد، فقط به آرامی کلمات را به روش صحیح تکرار کنید، تا تفاوت را درک کند.

برای گفتار درمانی کودک یک ساله مهم است که سرعت و لحن مناسب در گفتار خود داشته باشید.

تلویزیون به صحبت کردن کودکان کمکی نمی کند

به محض رسیدن به خانه تلویزیون را روشن نکنید یا زمانی که کودک نوپا در اتاق است آن را دائما روشن نکنید. برخلاف تصور شما، تلویزیون بخشی از فعالیت های گفتار درمانی محسوب نمی شود. ارتباط با افراد در روند توسعه زبان بسیار مهم است.

با کودک خود بازی کنید

بازی یک راه خوب برای برقراری ارتباط با کودک و همچنین ایجاد مهارت های حرکتی و بسیاری از مزایای دیگر است. اجازه دهید کودک نوپا به شما بگوید چه کاری انجام دهید. در پس زمینه بمانید و فقط کاری را که از شما خواسته شده است انجام دهید. بازی با کودک اعتماد به نفس شما را افزایش می دهد بدون اینکه او را تحت فشار قرار دهید تا صحبت کند. بازی بخشی سرگرم کننده از فعالیت های گفتار درمانی شماست!

خواندن کتاب ها

خواندن کتابی با تصاویر و کلمات رنگارنگ زیاد یکی از بهترین فعالیت های گفتار درمانی است. این فعالیت می تواند فرزند شما را به عشق مادام العمر به کتاب سوق دهد.

رنگ ها و اشکال را معرفی کنید

رنگ‌ها را روی بلوک‌های ساختمانی رنگارنگ و موارد دیگر به کودک خود نشان دهید و به آرامی به رنگ‌ها و اشکال اشاره کنید و در حین بازی با او نام شکل و رنگ را بگویید. کودک شما یاد می گیرد که هم رنگ ها و هم شکل ها را به طور طبیعی و همزمان تشخیص دهد.

ژست ها را تقویت کنید.

قبل از اینکه کودکان قادر باشند کلمات را بیان کنند ، از ژست ها برای برقراری ارتباط استفاده می کند. یکی از تمرینات معمول در گفتار درمانی کودک یک ساله ، آموزش ژست ها می باشد.

برخی از ژست هایی که می توانید بکار ببرید می توانید چنین باشد:

• ژست بای بای
• ژست سلام کردن
• ژست بده ، بیا ، بشین ، بوس فرستادن ، بالا ،

کلمات جدید را معرفی کنید

به کلماتی که فرزندتان می گوید یک کلمه اضافه کنید. مثلا اگه فرزندتان می گوید مامان ، می توانید بگویید : مامان ؟ مامان اومد …

سوالات متداول

1. بهترین فعالیت های گفتار درمانی خانگی برای کودک 1-2 ساله من چیست؟

فعالیت های ساده و جذاب مانند شعر خواندن با هم، خواندن قافیه های مهد کودک و صحبت در مورد روز شما می تواند مهارت های زبانی کودک شما را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. بازی با اسباب‌بازی‌هایی که نام‌گذاری و توصیف اشیاء را تشویق می‌کنند، مانند حیوانات یا وسایل روزمره، نیز می‌تواند مفید باشد.

2. چگونه می توانم فرزندم را تشویق به شروع صحبت کنم؟

با صحبت مستقیم با او در مورد آنچه انجام می دهید و آنچه در اطرافش می بیند، فرزندتان را تشویق کنید تا صحبت کند. مکث کنید تا به آنها فرصتی برای پاسخ دادن حتی با صداها یا حرکات ساده بدهید و از هر تلاشی برای برقراری ارتباط برای ایجاد اعتماد به نفس آنها جشن بگیرید.

3. چه علائمی نشان می دهد که فرزندم ممکن است به گفتار درمانی نیاز داشته باشد؟

اگر کودک شما تا 18 ماهگی از هیچ کلمه ای استفاده نمی کند، برای برقراری ارتباط، حرکات را بر صداها ترجیح می دهد، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که برای ارزیابی حرفه ای با یک گفتار درمانگر مشورت کنید.

4. چقدر باید برای فعالیت های گفتار درمانی در خانه وقت بگذارم؟

چند دقیقه فعالیت متمرکز چند بار در روز می تواند موثرتر از جلسات طولانی تر و کمتر باشد. فعالیت های کوتاه و لذت بخش را هدف قرار دهید که می تواند در برنامه روزانه شما گنجانده شود.

5. چگونه می توانم گفتار درمانی را برای کودک نوپایم سرگرم کننده و جذاب کنم؟

فعالیت‌هایی را که فرزندتان به طور طبیعی از آن لذت می‌برد، بگنجانید، مانند بازی با حباب‌ها یا بازی‌های اکشن. از عبارات و صداهای اغراق آمیز استفاده کنید تا فعالیت ها سرگرم کننده تر و جذاب تر شود.

6. تغذیه چه نقشی در رشد گفتار دارد؟

یک رژیم غذایی متعادل برای رشد کلی، از جمله گفتار، حیاتی است. برخی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی، برای سلامت مغز ضروری هستند و می توانند به طور غیرمستقیم از رشد گفتار و زبان حمایت کنند.

7. چگونه بفهمم فرزندم با مهارت های گفتاری و زبانی خود پیشرفت می کند؟

توانایی فرزندتان در درک دستورالعمل های ساده، استفاده از حرکات یا کلمات برای برقراری ارتباط و علاقه او به تعامل با دیگران را زیر نظر داشته باشید.

برخی از منابع :
asha

speech language kids