گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD به صورت فعالیت هایی از قبیل تعریف خلاصه یک کتاب، تکرار تکالیف و کارهای خواسته شده از کودک و ارتقاء مهارت های ارتباطی کودک ارائه می شود.
بازتاب گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD شامل بهبود بیان و گفتار واضح تر، تقویت درک شنیداری، تقویت مهارت های زبانی اجتماعی و به طور کل ارتباط و همکاری بهتر با محیط است.
غربالگری تأخیر در گفتار و زبان برای کودکان مبتلا به ADHD بسیار مهم است؛ زیرا شناسایی زودهنگام و مداخله هدفمند می تواند مهارت های ارتباطی و نتایج تحصیلی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
با مراجعه به مرکز گفتار درمانی کودکان و مشورت با پزشک متخصص، بهترین راهکارهای ممکن برای کودک شما در نظر گرفته می شود.
بیش فعالی یا اختلال نقص توجه چیست؟
فهرست عناوین این نوشته
- بیش فعالی یا اختلال نقص توجه چیست؟
- تشخیص ADHD
- اختلالات تأخیر در گفتار در کودکان ADHD بیش فعال
- علائم تأخیر گفتار در کودکان ADHD
- تأثیر بیش فعالی بر رشد مهارت های گفتاری
- روش های گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال
- درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی با گفتار درمانی
- راهبردهای زبان درمانی عملی
- بهبود زبان گفتاری و نوشتاری کودکان بیش فعال
- تمرین های کلیدی در گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD
- اهداف گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD
- آیا کودکان ADHD دچار تاخیر در گفتار می شوند؟
اختلال نقص توجه، بیش فعالی یا ADHD یکی از شایع ترین اختلالات عصبی رشدی دوران کودکی است. ADHD با الگوی مداوم بی توجهی و یا بیش فعالی- تکانشگری مشخص می شود که در عملکرد یا رشد، اختلال ایجاد می کند.
- بی توجهی: مشکل در انجام وظیفه، حفظ تمرکز و سازماندهی، نه به دلیل سرپیچی یا عدم درک.
- بیش فعالی: دائماً در حال حرکت حتی در موقعیت های نامناسب، یا بی قراری بیش از حد، ضربه زدن به میز یا هر چیز دیگری یا صحبت کردن. در بزرگسالان، بیش فعالی ممکن است به صورت بی قراری شدید یا صحبت بیش از حد ظاهر شود.
- تکانشگری: عملکرد بدون فکر یا داشتن مشکل در کنترل عمل، از جمله میل به پاداش فوری یا ناتوانی در به تأخیر انداختن رضایت. رفتار تکانشی می تواند شامل قطع صحبت دیگران یا تصمیم گیری های مهم بدون در نظر گرفتن پیامدهای بلند مدت باشد.
تشخیص ADHD
ADHD یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد، به طور تخمینی 8.4٪ از کودکان و 2.5٪ از بزرگسالان مبتلا به ADHD هستند.
ADHD اغلب برای اولین بار در کودکان، در دوران مدرسه شناسایی می شود که منجر به اختلال در کلاس درس یا مشکلات در انجام تکالیف مدرسه شود.
این اختلال معمولاً در بین پسران بیشتر از دختران تشخیص داده می شود، که احتمالاً به دلیل تفاوت در نحوه بروز علائم است.
پسرها تمایل دارند علائم بیش فعالی و بیرونی را بیشتر نشان دهند؛ در حالی که دختران تمایل بیشتری به علائم بی توجهی دارند.
سه نوع اختلال ای دی اچ دی وجود دارد:
- بی توجه: با چالش هایی با ماندن در کار، تمرکز
- بیش فعال- تکانشی: با حرکت بیش از حد، بی قراری و تصمیم گیری تکانشی
- ترکیبی: با ترکیبی از علائم بی توجهی و بیش فعالی- تکانشی
اختلالات تأخیر در گفتار در کودکان ADHD بیش فعال
کودکان مبتلا به ADHD ممکن است به دلیل علائم اصلی ADHD مانند بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری، تاخیرها و اختلالات گفتاری و زبانی مختلفی را تجربه کنند. برخی از مشکلات رایج گفتار و زبان مرتبط با ADHD عبارتند از:
- اختلالات بیانی و گفتاری: کودکان مبتلا به ADHD ممکن است به دلیل تکانشگری و بیش فعالی با شکل دادن صحیح صداهای گفتاری دست و پنجه نرم کنند که در نتیجه گفتار ناخوانا یا درک آن دشوار است.
- اختلالات روانی: ماهیت تکانشی ADHD می تواند به اختلال در جریان گفتار، لکنت یا سایر مسائل مربوط منجر شود.
- اختلالات ارتباطی: افراد مبتلا به ADHD ممکن است در درک و به کارگیری قوانین ارتباط اجتماعی، مانند مکث در جملات، تشخیص نشانه های غیرکلامی یا تنظیم گفتار خود با زمینه اجتماعی مشکل داشته باشند.
- اختلالات در خواندن و نوشتن: کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در پردازش زبان گفتاری یا نوشتاری دچار تأخیر یا مشکلاتی شوند که منجر به مشکلاتی در درک، پیروی از دستورالعمل ها و یادآوری اطلاعات می شود.
علائم تأخیر گفتار در کودکان ADHD
برخی از علائم کلیدی تاخیر گفتار و زبان در کودکان مبتلا به ADHD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در درک یا استفاده مناسب از زبان
- مشکل در تلفظ صحیح کلمات
- مشکل در صحبت کردن روان و بدون مکث
- مشکل در مکث بجا در مکالمات
- مشکل در خواندن و نوشتن
والدین و مراقبان نقش مهمی در شناسایی زودهنگام این مسائل گفتاری و زبانی دارند. زیرا مداخله زودهنگام می تواند به طور قابل توجهی عواقب این مشکلات را برای کودکان مبتلا به ADHD و تاخیر در رشد گفتار کاهش دهد.
تأثیر بیش فعالی بر رشد مهارت های گفتاری
گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال بسیار حائز اهمیت است زیرا اختلال بیش فعالی می تواند رشد مهارت های گفتاری کودک مورد حمله قرار داده و باعث مشکلاتی برای کودک شود.
کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD) اغلب به دلیل علائم اصلی ADHD مانند بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری، چالش هایی را در رشد گفتار و زبان تجربه می کنند.
رفتار بیش فعال در کودکان مبتلا به ADHD می تواند بر مهارت های بیانی آن ها تأثیر منفی بگذارد.
تحقیقات ارتباط بین ADHD و اختلالات صدای گفتار را نشان داده است. به این معنی که کودکان ممکن است در تلفظ برخی صداهای گفتاری با مشکل مواجه شوند که در نتیجه گفتار نامفهوم یا نامشخص است.
ماهیت تکانشی مرتبط با ADHD می تواند منجر به اختلال در جریان گفتار شود که منجر به مشکلات روانی، مانند لکنت یا سایر مسائل مربوط به آسیب های روانی می شود.
رفتار بیش فعالی در کودکان مبتلا به ADHD همچنین می تواند مهارت های زبانی عملگرایانه آن ها را که مستلزم استفاده اجتماعی از زبان است، مختل کند.
این کودکان ممکن است با درک و به کارگیری قواعد ارتباط اجتماعی مناسب مانند به جا و به موقع صحبت کردن، تشخیص نشانه های غیرکلامی یا تنظیم گفتار خود با زمینه اجتماعی مشکل داشته باشند.
علاوه بر این، کمبود توجه و تمرکز تجربه شده توسط کودکان مبتلا به ADHD می تواند منجر به مشکلاتی در پردازش زبان گفتاری یا نوشتاری شود که منجر به مشکلات در درک اطلاعات می شود.
ترکیبی از اختلالات بیانی، مسائل روانی، مشکلات زبانی عملی و چالش های پردازش زبان می تواند به طور قابل توجهی بر توانایی های کلی گفتاری کودکان مبتلا به ADHD تأثیر بگذارد
روش های گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال
گفتار درمانی می تواند نقش مهمی در رفع چالش های گفتاری و زبانی که کودکان بیش فعال مبتلا به ADHD با آن مواجه هستند؛ ایفا کند.
برخی از تکنیک های گفتار درمانی مؤثر برای کودکان بیش فعال عبارتند از:
آموزش مستقیم
گفتاردرمانگران می توانند مستقیماً با کودک در زمینه هایی مانند بیان، مشکلات روانی، مهارت های اجتماعی و عملی، حافظه شنیداری و زبان بیانی با کودک کار کنند.
این کار شامل استفاده از فعالیت های متناسب با سن، از جمله بازی، پازل، و کاردستی برای بهبود مهارت های ارتباطی است.
مدل سازی و ایفای نقش
گفتاردرمانگران می توانند از مدل سازی ویدئویی و نقش آفرینی برای کمک به کودک در تمرین رفتارهای ارتباطی مناسب و تعاملات اجتماعی استفاده کنند.
تکنیک های تحریک
تکنیک هایی مانند روش بسط و گسترش مبحث را می توان برای بهبود زبان و تسهیل ارتباطات استفاده کرد. این روش شامل ایجاد انتخاب برای کودک، بسط دادن سخنان آن ها و گسترش پاسخ های آن ها برای تشویق ارتباط کاملتر و معنادارتر است.
راهکارهای چند وجهی
ترکیب شیوه های بصری، حرکت فیزیکی و سایر عناصر چند حسی می تواند به مشارکت کودکان بیش فعال و بهبود توانایی آن ها در تمرکز در جلسات گفتار درمانی کمک کند.
درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی با گفتار درمانی
برای کودکان بیش فعال که با لکنت و اختلال در جریان گفتار دست و پنجه نرم می کنند؛ گفتار درمانی می تواند از طریق تکنیک هایی زیر انجام شود:
- انتخاب دو گزینه ای: ارائه دو گزینه به کودک می تواند به دریافت پاسخ و بهبود تسلط او کمک کند.
- بسط و گسترش: تکیه بر گفته های کودک و بسط دادن پاسخ های او می تواند ارائه گفتار کامل و روان تر را در کودک تشویق کند.
- تماس چشمی: تمرین گفتار در مقابل آینه و حفظ تماس چشمی می تواند به بهبود خودآگاهی و روانی کودک کمک کند.
- گنجاندن حرکات بدنی: اجازه دادن به کودک برای شرکت در فعالیت های حرکتی در طول جلسات گفتار درمانی می تواند به تنظیم بیش فعالی و بهبود تسلط او کمک کند.
راهبردهای زبان درمانی عملی
ممکن است در جلسات گفتار درمانی برای کمک به کودکان بیش فعال متخصص با استفاده از مهارت های زبانی عمل گرا، باعث درک بیشتر قوانین ارتباط اجتماعی کودک شود.
- مکالمات کمیک استریپ: استفاده از نمایش های بصری مکالمات می تواند به کودک کمک کند تا نشانه های اجتماعی و تعاملات مناسب را درک کند.
- اسکریپت های اجتماعی: آموزش متن های خاص برای موقعیت های اجتماعی به کودک می تواند به او کمک کند رفتارهای ارتباطی مناسب را بیاموزد.
- گروه های مهارت های اجتماعی: تمرین سناریوهای ایفای نقش در یک محیط گروهی می تواند درک کودک از ارتباطات اجتماعی را بهبود بخشد.
- داستان های اجتماعی: داستان های ساختار یافته می توانند موقعیت های اجتماعی را توضیح و پاسخ های مناسب را به کودک آموزش دهند.
مشارکت دادن کودک و خانواده او در فرآیند درمان، و همچنین تعیین اهداف برای رسیدگی به نیازهای فردی کودک، برای موفقیت زبان درمانی عملی بسیار مهم است.
بهبود زبان گفتاری و نوشتاری کودکان بیش فعال
برای کمک به کودکان بیش فعال در پردازش زبان گفتاری و نوشتاری، گفتار درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- یادگیری سبک تقسیم: تقسیم وظایف یادگیری به بخش های کوتاه تر و مکرر می تواند به بهبود توجه و پردازش اطلاعات کودک کمک کند.
- تمرینات پردازش شنوایی: تمرینات هدفمند می تواند به تقویت مهارت های پردازش شنوایی کودک کمک کند، که اغلب در افراد ADHD مختل می شود.
- استراتژی های یادگیری بصری: گنجاندن وسایل کمک بصری، مانند سازمان دهنده های گرافیکی و برنامه های بصری، می تواند پردازش و درک زبان کودک را افزایش دهد.
علاوه بر این، برنامه های آموزشی شناختی مانند Fast ForWord توسط Gemm Learning در رسیدگی به مشکلات پردازش زبان در کودکان مبتلا به ADHD مؤثر هستند.
تمرین های کلیدی در گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD
گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD بر ایجاد یک محیط ساختاریافته تمرکز دارد. تمرین هایی از قبیل ترکیب دست ها و فعالیت های مبتنی بر حرکت، ایجاد استراحت های مغزی برای کمک به تمرکز مجدد و توجه از طریق درگیری فیزیکی بسیار کلیدی هستند.
از وسایل کمک بصری مانند جدول زمانی تصویر برای ارتقاء رشد زبان و مهارت های ارتباطی استفاده می شود. تکنیک های تجسم و سایر راهبردهای یادگیری بصری برای تقویت درک و بیان به کار گرفته می شوند.
حفظ تعامل کلامی منظم و غوطه ور کردن کودکان در کتاب ها برای پرورش محیط های غنی از زبان تأکید شده است. تقسیم دستورالعمل های شفاهی به بخش های کوچک تر و قابل مدیریت تر برای سازگاری با چالش های مربوط به حافظه از راهکارهای کاربردی به شمار می رود.
راهبردهایی مانند تکرار تکالیف خواسته شده از کودک یا درخواست از آن ها برای خلاصه کردن آنچه گفته شد به سنجش درک و تقویت حافظه کمک می کند. ایجاد رابطه مثبت والدین با فرزند و عادی سازی ارتباطات نیز در حمایت از کودکان مبتلا به ADHD کلیدی است.
اهداف گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال ADHD
اهداف اولیه گفتار درمانی برای کودکان بیش فعال شامل بهبود عملکرد اجرایی، زبان بیانی، ارتباطات اجتماعی، پردازش زبان، صداهای گفتار، مهارت های خواندن و نوشتن است.
هدف گفتاردرمانی رفع نقص گفتار حرکتی مرتبط با ADHD، افزایش توجه و تمرکز و حمایت از توسعه مهارت های زبانی عملگرا از طریق روتین های ساختاریافته و وسایل کمک آموزشی بصری است.
با پرداختن به این زمینه ها، گفتار درمانی می تواند به کودکان مبتلا به ADHD کمک کند تا تأخیر در گفتار را بهبود بخشند.
همچنین ارتباطات کودک در خانه و مدرسه را بهتر می کند و باعث همکاری با مربیان و سایر متخصصان در یک برنامه درمانی جامع می شود.
آیا کودکان ADHD دچار تاخیر در گفتار می شوند؟
تحقیقات نشان می دهد که دو سوم کودکان مبتلا به ADHD اختلالات گفتاری و زبانی را تجربه می کنند که ممکن است این آمار در واقعیت بیشتر باشد.
علائم اصلی ADHD، مانند بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری، می تواند به طور مستقیم بر توانایی کودک برای رشد و استفاده مؤثر از زبان تأثیر بگذارد.
نقایص عملکرد اجرایی مرتبط با ADHD همچنین می تواند منجر به مشکلاتی در ادامه مکالمات، درک نشانه های اجتماعی و سازماندهی و بیان افکار منسجم شود.