چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشود ؟

در این نوشته می خواهیم به این سوال پاسخ بدهیم که چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشود؟ . درباره تغذیه ، ویتامین ها ، دارو صحبت می کنیم اما یکی از مهم ترین مواردی که باعث زود حرف کودک می شود انجام تمرینات کلامی است.

برای کمک به رشد گفتاری کودک، لازم نیست مدام و بدون وقفه با او صحبت کنیم. بهتر است:

• متناسب با سن او صحبت کنیم
• با آرامش و شمرده صحبت کنیم
• بین جملات مکث کنیم
• به چشم‌های کودک نگاه کنیم
• به او فرصت دهیم حرف‌های ما را درک کند

همچنین اگر فرزند خود را در بجای تلویزیون و گوشی در جمع افراد مختلف قرار بدهیم به زودتر حرف زدن او کمک می کنیم. هر چه ارتباط او با سایر دوستانش بیشتر باشد احتمال اینکه کلمات و جملات بیشتری از آنها یاد بگیرد بیشتر است.

چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشود ؟

من به عنوان یک گفتاردرمانگر که سال‌ها با کودکان و خانواده‌های مختلف کار کرده‌ام، می‌خواهم تجربیاتم را با شما در میان بگذارم. یکی از سوال‌های رایجی که همیشه از من می‌پرسند این است که “چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک می‌شود؟” این سوال مهمی است که ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول کرده و امروز می‌خواهم پاسخ علمی و کاربردی آن را با شما در میان بگذارم.

در طول سال‌های کارم، متوجه شده‌ام که با یک برنامه‌ریزی درست و اصولی، می‌توانیم به رشد گفتاری کودکمان کمک کنیم. من این برنامه را به سه بخش اصلی تقسیم کرده‌ام که مثل سه پایه یک صندلی، مکمل هم هستند:

تغذیه مناسب: درست مثل یک گلدان که برای رشد به خاک مغذی نیاز دارد، مغز کودک شما هم برای رشد و یادگیری زبان به مواد مغذی خاصی نیاز دارد. با هم یاد می‌گیریم چه غذاهایی به رشد گفتار کمک می‌کنند.

گفتار درمانی: مثل یک مربی ورزش که به شما تکنیک‌های درست دویدن را یاد می‌دهد، گفتاردرمانگر هم راه‌های درست تحریک گفتار کودک را به شما آموزش می‌دهد. با هم درباره زمان مناسب مراجعه به گفتاردرمانگر و روش‌های موثر صحبت خواهیم کرد.

تمرینات خانگی: خانه، بهترین و امن‌ترین محیط برای تمرین است. مثل یک باغچه که هر روز نیاز به آبیاری و مراقبت دارد، مهارت‌های گفتاری هم نیاز به تمرین روزانه دارند. روش‌های ساده و کاربردی را با هم یاد می‌گیریم.

در ادامه این مقاله، قدم به قدم با هم پیش می‌رویم و درباره هر کدام از این بخش‌ها با جزئیات بیشتر صحبت می‌کنیم. هدف ما این است که شما بتوانید در کنار فرزندتان، این مسیر را با آگاهی و اطمینان طی کنید.

یادتان باشد، هر کودکی مسیر رشد منحصر به فرد خودش را دارد و نباید او را با دیگران مقایسه کنید. ما اینجا هستیم تا بهترین شرایط را برای رشد طبیعی گفتار فرزندتان فراهم کنیم.

بخش اول: تغذیه و تاثیر آن بر زود حرف زدن کودک

رشد حرف زدن کودکان به عوامل متعددی از جمله تغذیه مناسب و دریافت ویتامین‌های ضروری وابسته است. تحقیقات نشان می‌دهد که ویتامین‌های گروه B به‌ویژه B12، ویتامین D، و اسیدهای چرب امگا 3، همراه با مواد معدنی مهمی مانند آهن و روی، نقش کلیدی در رشد مغز و تکامل مهارت‌های گفتاری کودکان دارند.

در ادامه در خصوص نقش هر کدام و منابع تامین آنها نوشته ایم.

1. مصرف ویتامین‌های گروه B

ویتامین‌های گروه B، مخصوصاً B12، برای رشد مغز و اعصاب بچه‌ها خیلی مهم هستند.

این ویتامین‌ها با ساختن پوششی دور سلول‌های عصبی، باعث می‌شوند پیام‌های مغزی سریع‌تر منتقل شوند و کودک بهتر حرف زدن را یاد بگیرد.

کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجر به تاخیر در رشد گفتاری، مشکلات حافظه و حتی اختلالات عصبی شود. مطالعات نشان داده‌اند کودکانی که سطح مناسبی از این ویتامین را دریافت می‌کنند، در یادگیری کلمات جدید و ساخت جملات موفق‌تر هستند.

نمونه‌های غذایی غنی از ویتامین B12: گوشت قرمز، ماهی قزل‌آلا، شیر، ماست، پنیر، تخم‌مرغ و جگر

2. مصرف ویتامین D و امگا 3

ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3 با همکاری یکدیگر، نقش مهمی در رشد و عملکرد مغز ایفا می‌کنند. ویتامین D با تنظیم رشد سلول‌های عصبی و محافظت از آنها، زمینه را برای یادگیری بهتر فراهم می‌کند.

این ویتامین همچنین در تنظیم خلق و خوی کودک موثر است که برای تعاملات اجتماعی و یادگیری زبان ضروری است.

امگا 3 به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای سازنده مغز، در شکل‌گیری و رشد سلول‌های عصبی نقش کلیدی دارد. کودکانی که به میزان کافی امگا 3 دریافت می‌کنند، معمولاً در مهارت‌های زبانی و شناختی عملکرد بهتری نشان می‌دهند.

نمونه‌های غذایی: ماهی‌های چرب مثل سالمون و ساردین، روغن ماهی، گردو، تخم کتان. برای ویتامین D: نور خورشید، زرده تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده و ماهی‌های چرب.

3. مصرف آهن و روی

آهن با رساندن اکسیژن به مغز برای رشد گفتاری ضروری است و کمبود آن باعث مشکلات یادگیری و زبانی می‌شود که با درمان کم‌خونی بهبود می‌یابد.

روی (زینک) یکی دیگر از مواد معدنی ضروری است که در رشد و تکامل مغز نقش دارد. این ماده معدنی در ساخت پروتئین‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی که برای یادگیری و حافظه ضروری هستند، نقش دارد. کمبود روی می‌تواند منجر به تاخیر در رشد و اختلال در یادگیری شود.

نمونه‌های غذایی غنی از آهن: گوشت قرمز، عدس، اسفناج، تخم‌مرغ. منابع روی: گوشت، مرغ، حبوبات، آجیل و دانه‌ها. برای جذب بهتر آهن، مصرف همزمان با ویتامین C (مثل مرکبات) توصیه می‌شود.

بخش دوم: گفتار درمانی و مداخلات تخصصی

یکی از سوالاتی که اغلب والدین از من می‌پرسند این است که “چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک می‌شود؟” گفتاردرمانی یکی از شاخه‌های تخصصی علوم پزشکی است که به تشخیص، ارزیابی و درمان اختلالات گفتار، زبان، بلع و ارتباط می‌پردازد.

زمان مناسب برای شروع گفتار درمانی

در روند رشد طبیعی، کودکان معمولاً از حدود 12 ماهگی اولین کلمات معنادار مثل “ماما” یا “بابا” را می‌گویند. برای کمک به زود حرف زدن کودک، باید از همان ابتدا با او ارتباط کلامی مناسب برقرار کنیم. تا 18 ماهگی، بیشتر کودکان حدود 10 تا 15 کلمه را می‌توانند بیان کنند و به دستورات ساده پاسخ می‌دهند.

اگر کودک شما در 18 ماهگی هنوز هیچ کلمه‌ای نمی‌گوید، یا در 24 ماهگی کمتر از 50 کلمه دارد، توصیه می‌کنم برای ارزیابی به گفتاردرمانگر مراجعه کنید. مداخله زودهنگام و تحریک مناسب گفتاری می‌تواند به زود حرف زدن کودک کمک کند.

گفتاردرمانی چگونه است؟

در جلسه اول که معمولاً 45 دقیقه طول می‌کشد، با ارزیابی تخصصی، توانایی‌های زبانی کودک را بررسی می‌کنم تا بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت‌های گفتاری و زود حرف زدن کودک را شناسایی کنم.

پس از ارزیابی، برنامه درمانی مناسب را طراحی می‌کنم. جلسات بعدی معمولاً 30 تا 45 دقیقه‌ای هستند و در آنها از طریق بازی‌های هدفمند و فعالیت‌های جذاب، مهارت‌های گفتاری کودک را تقویت می‌کنیم. همه این فعالیت‌ها با هدف کمک به زود حرف زدن کودک طراحی شده‌اند.

چقدر گفتار درمانی طول می‌کشد؟

طول دوره درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال، یک کودک با تاخیر خفیف گفتاری ممکن است با 2-3 ماه درمان منظم بهبود یابد، در حالی که کودکی با اختلال شدیدتر ممکن است به 6 ماه تا یک سال درمان نیاز داشته باشد. هدف ما کمک به زود حرف زدن کودک با روش‌های علمی و اصولی است.

همکاری والدین با گفتاردرمانگر

موفقیت در گفتاردرمانی و کمک به زود حرف زدن کودک، نیازمند همکاری نزدیک والدین است. من در هر جلسه، تمرینات مخصوص خانه را به شما آموزش می‌دهم و راهکارهای عملی برای تحریک گفتار کودک در محیط خانه ارائه می‌کنم. حضور منظم در جلسات و انجام تمرینات در خانه، کلید موفقیت در مسیر رشد گفتاری کودک است.

دنبال گفتاردرمانگر معتبر می گردید؟ از این لیست استفاده کنید
بهترین مرکز گفتار درمانی کودکان در تهران
یا
متخصص های گفتار درمانی به تفکیک شهر

بخش سوم: تمرینات و فعالیت‌های خانگی برای زود حرف زدن کودک

 تمرینات خانگی انجام تمرینات و بازی‌های هدفمند در محیط خانه، مکمل بسیار موثری برای دو روش قبلی است. این تمرینات که در فضای امن و آشنای خانه انجام می‌شوند، به تقویت مهارت‌های گفتاری کودک کمک می‌کنند.

۷ تمرین خانگی برای زودتر حرف زدن کودک

• هنگام حرف زدن تماس چشمی داشته باشید.
• در مقابل او قرار بگیرید به نحوی که صورت شما را راحت ببیند.
• با لحن اهنگین صحبت کنید.
• در مورد چیزهایی که فرزندتان در آن لحظه می بینید صحبت کنید. ( در مورد گذشته یا آینده یا شی غایب کمتر صحبت کنید)
• کتاب هایی تصویری جذاب برای او بخوانید.
• بین گفتار خود مکث کنید.
• کمتر از او سوال بپرسید.

در ادامه هم بصورت متنی هم در ویدیو در این باره توضیح بیشتری دادیم. تا انتها با ما همراه باشید.

نوشته پیشنهادی : علت دیر حرف زدن کودک چیست ؟

در ادامه ۷ راهکار برای زودتر حرف زدن کودک رو برات نوشتم که می تونی با انجام اونها به زودتر حرف زدنش کمک کنی:

۱-گزارشگر شو :

فرزندت رو به جاهای مختلف ببر و در مورد اتفاقاهایی که می افته ، چیزهایی که می بینی، صحبت کن. برای نمونه اگه باهم، توی خیابون در حال قدم زدن هستین، می تونی وقایع رو اینطور گزارش کنی: نگاه ماشین قرمز ، ماشین میگه بیپ بیپ ، ماشییین رفت. ماشین خداحافظ!!

۲-از صداواژه ها استفاده کن :

صداواژه ، یک مرحله بین کلمه و صداسازی است. بیپ بیپ برای ماشین، قد قد برای مرغ ، هاپ هاپ برای سگ ، ووووو برای هواپیما مثالهایی از این صداواژه هاست. صداواژه هم برای بچه ها جذاب اند و هم بیانشون راحتتره. پس سعی کن تو موقعیت ها مختلف از این صداواژه ها استفاده کنی.

نوشته پیشنهادی : گفتار درمانی کودکان

۳-صداسازی های فرزندت رو به کلمات تبدیل کن:

قبل از اینکه فرزندمون کلمه بیان کنه، می تونه صداسازی هایی شبیه : بابابابابا ، دادادادا ، نانانانا و.. بصورت بی هدف تولید کنه. خیلی مهمه که این صداسازی رو تشویق کنیم. برای این کار هر وقت صداسازی می کنه، جلوی صورتش قرار بگیر و خوب صبر کن. بزار صداسازی اش رو انجام بده و بعد تکرارش کن. چند بار که اینکار رو کردی، آروم آروم به کلمه تبدیلش کن. مثلا اگه گفت باباباابابابااا شما بگید بابا ، اره بابا ، بابا اونجاست، بابا بیا.

۴-از کلمات ساده شروع کن:

سعی کن در هر روز ۵ کلمه ساده رو انتخاب کنی و اون ۵ کلمه رو توی موقعیت مختلف زیاد تکرار کن. کلماتی که انتخاب می کنی نباید از گروه رنگ ها یا اعداد یا کلمات انگلیسی باشه. سعی کن کلمات دو بخشی یا سه بخشی مثل : پا ، مو ، گوش ، بابا ، به به ، رو انتخاب کنی.

۵-طول جملاتت رو کوتاه کن :

وقتی داری با فرزندت حرف می زنی، طول جملاتت رو کوتاه کن. با این کار هم درک کلمات برای فرزندت راحته، هم بعدا احتمالا براش راحت تره که تکرارشون کنه. مثلا بجای اینکه بگی: پاشو می خوایم بریم حموم دستهامون رو بشوریم. از جملات کوتاه استفاده کن و بگو : پاشو بریم حموم ، بریم حموم ، بریم دستهامون رو بشوریم…

بنابراین اگر به دنبال زودتر حرف زدن کودک خود هستید لازم است که در هنگام حرف زدن با او طول حرف زدن خود را کوتاه کنید.

۶-مکث و صبر داشته باش :

گفتار و مکالمه مثل یک بازی دو نفره است. مثل والیبال هر بار یک نفر باید به توپ ضربه بزنه. توی مکالمه هم خیلی مهمه که هربار که ما صحبت می کنیم مکث کنیم، صبر کنیم. شاید فرزندمون چیزی نگه اما همین مکث بهش می فهمونه که تو هم باید چیزی بگی. در اوایل سریع نتیجه نمی گیری، شاید یکی دو هفته بعد، تلاشش برای پاسخ دادن و مشارکتش توی حرف زدن بیشتر و بیشتر بشه.

۷-از ژست ها استفاده کن:

ژست ها همون علایم یا حرکات غیر کلامی هستند. مثل تکون دادن سر به حالت نه گفتن یا تکون دادن دست به حالت بای بای. این ژست ها نه تنها مانع گفتن کلمات نمیشن بلکه به مرور کودک رو برای بیان کلمات تشویق می کنند.

آیا تلویزیون و گوشی به حرف زدن کودک کمک میکنه ؟

انجمن پزشکان کودک آمریکا اعلام کرد که کودکان زیر سه سال نباید در معرض تلویزیون و گوشی باشند. ثابت شده که اگر کودک زیاد در معرض تلویزیون و گوشی قرار بگیره به مرور کلمات رو دیرتر بیان می کنه.

دلیل آسیب تلویزیون ساده است. در واقع کودک در این زمانها در نقش شنونده فرو میره و صرفا فقط به برنامه ها نگاه می کنه بدون اینکه نیاز باشه چیزی بگه. این باعث میشه که کودک ارام ارام یاد بگیره که ساکت باشه و صرفا به حرف دیگران گوش کنه.

همچنین کودکی که زیاد پای تلویزیونه، کمتر به سراغ بازی با اسباب بازی ها یا ارتباط با دیگران میره. که این خودش باعث میشه رشد کودک کندتر به پیش بره.

یکی از مواردی که باعث زودتر حرف زدن کودکان می شود تعاملات و ارتباطات انسانی است. هر چه کودک با تلویزیون مشغول باشد تعاملات کمتری با دیگران خواهد داشت.

چه داروهایی باعث سریع تر حرف زدن کودک می شود؟

مصرف دارو برای تسریع رشد گفتاری کودک به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی برای سلامت کودک داشته باشد. به جای استفاده از دارو، باید از روش‌های طبیعی و سالم استفاده کرد.

یکی از مهمترین راهکارها، تغذیه مناسب است که شامل مصرف غذاهای غنی از امگا ۳، ویتامین‌های گروه B، آهن، روی و پروتئین کافی می‌شود. همچنین انجام فعالیت‌های تقویت کننده مانند بازی‌های زبانی، خواندن کتاب، آواز خواندن و صحبت کردن چهره به چهره با کودک بسیار موثر است.

اگر نگران تاخیر گفتاری کودک خود هستید، به جای خوددرمانی با دارو، حتما به گفتاردرمانگر یا متخصص اطفال مراجعه کنید. متخصص می‌تواند با بررسی دقیق وضعیت کودک، بهترین راهکارها را برای کمک به رشد گفتاری او ارائه دهد.

چه اسباب بازی هایی با سریع تر حرف زدن کودکان می شود؟

اسباب‌بازی‌های صدادار و موزیکال، نقش مهمی در رشد گفتاری کودکان دارند. برای مثال، یک تلفن اسباب‌بازی می‌تواند کودک را تشویق کند تا صداها را تقلید کند و مکالمات خیالی داشته باشد.

همچنین حیوانات موزیکال که صدای واقعی حیوانات را پخش می‌کنند، به کودک کمک می‌کنند تا با صداهای مختلف آشنا شود و آنها را تکرار کند.

عروسک‌ها و اسباب‌بازی‌های نقش‌آفرینی، فرصت‌های عالی برای تمرین مکالمه ایجاد می‌کنند. وقتی کودک با عروسک‌های خود بازی می‌کند و نقش‌های مختلف مانند دکتر، معلم یا آشپز را بازی می‌کند، در واقع در حال تمرین مهارت‌های گفتاری و زبانی است.

برای مثال، یک ست آشپزخانه کوچک می‌تواند باعث شود کودک درباره غذاها، رنگ‌ها و اعمال مختلف صحبت کند. خرید و استفاده از این اسباب بازی می تواند منجر به سریع تر حرف زدن برخی از کودکان شود.

نوشته پیشنهادی : معرفی اسباب بازی های گفتاری

کتاب‌های مصور و کارت‌های تصویری، ابزارهای قدرتمندی برای افزایش خزانه لغات کودک هستند. وقتی با کودک کتاب می‌خوانید و درباره تصاویر صحبت می‌کنید، او کلمات جدیدی یاد می‌گیرد.

اگر بخواهم براساس تجربه یک پیشنهاد برای خرید کتاب بدهم : کتاب های می می نی را توصیه می کنم. این کتاب بصورت شعر هستند ولی به رشد کلامی کودک کمک زیادی می کنند.

یک کتاب دیگر می تواند درباره حیوانات مزرعه باشد. این کتاب به کودک کمک می کند تا نام حیوانات، صدای آنها و محل زندگی‌شان را یاد بگیرد.

پازل‌ها و بازی‌های فکری مناسب سن، علاوه بر تقویت مهارت‌های شناختی، فرصت‌های خوبی برای گفتگو ایجاد می‌کنند. هنگامی که کودک مشغول حل یک پازل ساده است، می‌توانید درباره شکل‌ها، رنگ‌ها و تصاویر با او صحبت کنید. این تعامل کلامی به رشد زبانی او کمک می‌کند.

پازل ها زمانی مناسب هستند که شما و فرزندتان با هم آن را تکمیل کنید.

ابزارهای موسیقیایی مانند طبل، زنگوله و سازهای کودکانه، به رشد مهارت‌های شنیداری و گفتاری کمک می‌کنند. وقتی کودک با این وسایل بازی می‌کند و همراه با موسیقی آواز می‌خواند، در واقع در حال تقویت مهارت‌های کلامی خود است.

برای مثال، خواندن شعرهای کودکانه همراه با نواختن یک ساز ساده، می‌تواند تمرین خوبی برای تلفظ کلمات باشد.

آیا دختر یا پسر بودن بر سرعت حرف زدن کودک تاثیر داره؟

بله تحقیقات نشون داده که دختر ها، کمی زودتر ( یک یا دو ماه ) از پسرها شروع به حرف زدن می کنند. این اختلاف شروع حرف زدن، بسیار کمه، پس نباید اگه فرزند پسرمون هنوز صحبت نمی کنه بی خیال باشیم و برای رفع اش اقدامی نکنیم.

دیگه چی ؟

گفتیم که محیط و والدین نقش مهمی بر زود حرف زدن کودک دارن. اما این مهمه که اگر فرزندمون به نسبت سایر هم سن سالاش، مهارت های کلامی ضعیفی تری داره. از گفتاردرمانگر هم کمک بگیریم.

گفتاردرمانی تنها تخصص برای ارزیابی و درمان مشکلات گفتاریه. گفتاردرمانگر در جلسه اول نحوه بازی و ارتباط فرزند شما را ارزیابی می کنه و بر این اساس به شما می گه که آیا نیاز به مداخله گفتاردرمانی دارید یا انجام تمرینات به تنهایی در خونه کفایت می کنه.

ما لیستی از مراکز گفتار درمانی به تفکیک شهر را در لینک زیر جمع اوری کردیم که شما می تونید در صورت لزوم از این لیست استفاده کنید.

گفتاردرمانی در غرب تهران

جمع بندی :

در این نوشته به سوال شما درباره اینکه چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشه پاسخ دادیم. گفتیم که هم عوامل ژنتیک و هم محیط کودک بر سرعت یادگیری کلامش تاثیر گذاره. محیط خوب رو اینطور تعریف کردیم که کودک با افراد متنوع به تعداد زیاد برخورد و تعامل داشته باشه. امیدوارم این نوشته برای شما مفید بوده باشه اگه سوالی در این باره داری، حتما در بخش کامنت ها زیر همین نوشته مطرح کن.

منبع :
expressable

https://www.expressable.com/learning-center/babies-and-toddlers/5-easy-ways-to-improve-your-childs-speech-and-language-development

1. انجمن گفتار و زبان آمریکا (ASHA) – www.asha.org
2. ژورنال بین‌المللی اختلالات ارتباطی (IJCD) – ISSN 1021-9919
3. آکادمی اطفال آمریکا (AAP) – www.aap.org