زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

با گذشت روزها و ماه‌‌ها، فرزند پسر شما رفته رفته به سوی مستقل شدن گام برمی دارد. یکی از اولین مراحل استقلال، فرا رسیدن زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر است. لحظه ای هیجان انگیز که پنجره ای تازه را در مسیر رشد کودک می‌گشاید.

در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر می‌پردازیم و راهکارهایی برای کمک به چهار دست و پا رفتن کودک ارائه می‌دهیم. با سلام درمانگر همراه باشید!

زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

به طور معمول نوزاد پسر بین 6 تا 10 ماهگی شروع به چهار دست و پا رفتن می‌کند.

البته باید توجه داشته باشید که سرعت رشد هر کودک با کودکی دیگر متفاوت می‌باشد. گاهی اوقات و به طور کاملا طبیعی، نوزادان کمی دیرتر یا کمی زودتر چهار دست و پا می‌روند. همچنین در برخی از موارد، کودکان صرفا به خزیدن و سینه خیز رفتن اکتفا می‌کنند و اصلا چهار دست و پا نمی‌روند.

بنابراین نیاز نیست نگرانی زیادی راجع به نحوه حرکت کودک خود داشته باشید. مهم ترین نکته، تمایل کودک به حرکت و کشف دنیای اطرافش است. اما چه زمانی کودک شما آماده چهار دست و پا رفتن است؟

چه زمانی کودک شما آمادگی چهار دست و پا رفتن را دارد؟

با مشاهده نشانه های زیر، باید منتظر شروع چهار دست و پا رفتن نوزاد خود باشید:

• هنگامی که کودک به پشت خوابیده:
  • برگشتن و غلت زدن
  • تلاش و تحرک زیاد کودک

• هنگامی که کودک روی شکم خوابیده:
  • چرخش مداوم گردن برای نگاه کردن به اطراف
  • خزیدن و سینه‌خیز رفتن به سمت عقب یا جلو
  • بلند شدن کودک روی دست ها و زانو ها

به زودی کودک شما در حالی که روی شکم خوابیده، هل های ریز و کوچکی به بدنش می دهد و با حرکتی مثل شنا کردن به جلو و عقب می‌رود. در این زمان مهم ترین نکته، تشویق هر چه بیشتر کودک به چهار دست و پا رفتن است. به محض اینکه ماهیچه های کودک توان لازم را به دست بیاورند و کودک بتواند تعادل خود را حفظ کند، شروع به چهار دست و پا رفتن می‌کند.

مراحل چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

در ادامه به مراحلی اشاره می‌کنیم که نوزادان پیش از شروع به چهار دست و پا رفتن، آن ها را طی می‌کنند:

1. تامی تایم (زمان قرارگیری روی شکم)

قرارگیری روی شکم، شروعی برای تقویت تمام عضلات مورد نیاز در چهار دست و پا رفتن است.

شما می توانید کودک را روزانه بین حداقل 20 تا 30 دقیقه در این وضعیت قرار دهید (در بازه های زمانی 3 تا 5 دقیقه ای)، تا کودک آمادگی لازم را برای چهار دست و پا رفتن کسب کند.

به مرور زمان کنترل کودک روی سر و گردنش بیشتر شده و همچنین با آرنج هایش، فشار بیشتری را به زمین وارد می کند تا بتواند روی زمین بخزد و در ادامه چهار دست و پا برود.

2. چرخش کودک روی شکم

اکنون که عضلات سر و گردن کودک شما قوی‌تر شده‌اند، ممکن است مشاهده کنید که کودک شروع به حرکت دایره‌ای بر روی شکم خود می‌کند. به عبارت دیگر کودک در حالی که روی شکم خوابیده، به دور خودش می چرخد.

3. پلانک!

بعضی از نوزادان هنگامی که روی شکم قرار دارند به حالت پلانک، روی دست ها و انگشتان پا بلند می‌شوند. البته برخی دیگر از کودکان روی زانو و دست ها به حالت سجده در می‌آیند.

4. حرکت به جلو روی شکم

رفته رفته کودک یاد می گیرد تا روی شکم، کمی به جلو بخزد. در موارد محدودی، حتی ممکن است کودک در همان وضعیت سجده (روی دست ها و زانو) کمی به سمت جلو حرکت کند.

5. تاب خوردن روی دست‌ها و زانوها

وقتی نوزاد شما توانست در حالت چهار دست و پا تعادل خودش را حفظ کند، ممکن است شروع به انجام یک حرکت جالب نماید: درست مانند یک گهواره، شروع به تاب خوردن به سمت جلو و عقب بکند.

برای مثال هنگامی که کودک تلاش به سمت اسباب‌بازی‌اش برود، در حالت چهار دست و پا تاب می خورد اما هنوز نمی‌تواند به سمت آن حرکت کند.

این حرکت به نوزاد کمک می‌کند تا عضلاتش را تقویت کند و برای مرحله بعدی آماده شود

6. چرخیدن از حالت خوابیده به نشسته

بعضی از نوزادان قبل از اینکه بتوانند چهار دست و پا بروند، یک مهارت جالب دیگر را یاد می‌گیرند. آن‌ها می‌توانند از حالت خوابیده روی شکم به حالت نشسته بچرخند. البته همه نوزادان این کار را انجام نمی‌دهند و این کاملا طبیعی است.

7. و در نهایت چهار دست و پا رفتن!

البته جالب است بدانید بسیاری از نوزادان در ابتدا به جای اینکه به سمت جلو حرکت کنند، به سمت عقب می‌روند. آن‌ها با دست‌هایشان به زمین فشار می‌آورند و ناخواسته به عقب حرکت می‌کنند. این موضوع کاملا طبیعی بوده و نیاز به نگرانی خاصی نیست؛ صرفا یک مرحله گذرا است تا در نهایت نوزاد بتواند به طور کامل و به درستی چهار دست و پا برود.

راه های کمک به چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

در این بخش می‌خواهیم راهکارهایی موثر و کاربردی را برای کمک به چهار دست و پا رفتن فرزندتان به اشتراک بگذاریم. با انجام مستمر و صحیح این تمرینات، نه تنها به چهار دست و پا رفتن فرزندتان کمک می‌کنید، بلکه زمینه را برای تقویت سایر مهارت‌های او نیز (مانند راه رفتن) فراهم می‌کنید.

1. انجام بازی‌های هیجان‌انگیز

بازی‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم به کودک شما کمک می‌کنند تا با اشتیاق بیشتری شروع به چهار دست و پا رفتن کند. این بازی‌ها محیطی پر از انگیزه و نشاط را برای یادگیری حرکت فراهم می‌نمایند.

الف. ماجراجویی در تونل

تونلِ بازی یکی از جذاب‌ترین وسایل برای تشویق کودک پسر به چهار دست و پا رفتن است. یک تونل پارچه‌ای رنگی تهیه کنید (حتی می‌توانید با چند پتو و بالش، یک تونل خانگی بسازید)؛ سپس اسباب‌بازی محبوب کودک را در انتهای تونل قرار دهید و کودک را تشویق کنید تا با عبور از تونل، به اسباب‌بازی برسد و آن را بردارد.

برای جذاب‌تر کردن این بازی، می‌توانید چند روسری رنگی یا پارچه نرم در مسیر تونل آویزان کنید یا از چند زنگوله استفاده کنید. وقتی کودک حرکت می‌کند، صدای زنگوله‌ها او را هیجان‌زده می‌کند. مثلاً می‌توانید بگویید: “ببین گربه کوچولو کجا قایم شده! می‌تونی از تونل جادویی رد بشی و پیداش کنی؟”

ب. حباب‌های جادویی

درست کردن حباب یکی از سرگرم‌کننده‌ترین فعالیت‌ها برای کودکان است. در حالی که کودک در وضعیت چهار دست و پا قرار دارد، حباب‌ها را در فاصله‌های مختلف و ارتفاع مناسب به پرواز درآورید. سپس از کودک بخواهید تا به سمت حباب‌ها حرکت کند و آن‌ها بگیرد. شما هم می‌توانید کودک خود را همراهی کنید تا او انگیزه بیشتری برای گرفتن حباب‌ها و چهار دست و پا رفتن داشته باشد.

پ. دنبال کردن گنج‌های رنگارنگ

مسیری از اسباب‌بازی‌های کوچک و رنگی درست کنید. می‌توانید از حلقه‌های پلاستیکی، توپ‌های کوچک، یا مکعب‌های رنگی استفاده کنید. این “گنج‌ها” را طوری بچینید که کودک برای رسیدن به هر کدام، مسافت کوتاهی را طی کند.

برای جذاب‌تر کردن بازی، می‌توانید یک داستان هم تعریف کنید: “اوه! ببین دزد دریایی کوچولو! این همه گنج رو باید جمع کنیم!” هر بار که کودک به یک اسباب‌بازی می‌رسد، او را تشویق کنید و برایش دست بزنید. می‌توانید یک سبد کوچک هم در مسیر قرار دهید تا گنج‌های پیدا شده را در آن بیندازد.

ت. کمک گرفتن از آینه‌ها

یک آینه قدی ایمن را به دیوار تکیه دهید یا روی زمین بگذارید و همراه با کودک، روبروی آن بنشینید. به آرامی شروع به چهار دست و پا رفتن کنید و حرکات خودتان را در آینه به کودک نشان دهید. وقتی کودک تصویر شما و خودش را در آینه می‌بیند، کم‌کم به تقلید از شما علاقه‌مند می‌شود.

برای جذاب‌تر کردن بازی می‌توانید صدای حیوانات را هم تقلید کنید. مثلاً بگویید “ما مثل گربه‌های کوچولو راه می‌ریم… میو میو!” یا “حالا مثل خرس‌های مهربون حرکت می‌کنیم!”. کودک از دیدن تصویر خودش در آینه و تقلید حرکات شما ذوق‌زده می‌شود و با اشتیاق بیشتری به بازی ادامه می‌دهد. وقتی حرکتی انجام می‌دهد، او را تشویق کنید و با هیجان به تصویرش در آینه اشاره کنید.

2. تقویت ماهیچه‌های کودک با انجام ورزش‌‌های ساده

برای کمک به نوزاد پسر در یادگیری چهار دست و پا رفتن، می‌توانید از چند ورزش ساده و موثر استفاده کنید. این ورزش‌ها به تدریج و با توجه به سن و توانایی نوزاد قابل انجام هستند.

الف. تامی تایم (زمان روی شکم)

نوزاد را روی شکم قرار دهید و اسباب‌بازی‌های رنگی و صدادار را جلوی او بگذارید. این حالت به تقویت عضلات گردن، شانه و بازوها کمک می‌کند که برای چهار دست و پا رفتن ضروری هستند. برای شروع، روزی 2 تا 3 مرتبه و هر بار 3 تا 5 دقیقه کودک را در این وضعیت قرار دهید.

در حین تامی تایم، روبروی نوزاد بنشینید و با او صحبت کنید. می‌توانید آینه‌ای مقابلش بگذارید یا اسباب‌بازی‌ها را کمی دورتر قرار دهید تا برای رسیدن به آنها تلاش کند. به تدریج زمان را افزایش دهید تا به 10 تا 15 دقیقه برسد.

ب. شنای نوزاد

نوزاد را روی شکم قرار دهید و زیر بازوهایش را بگیرید. به آرامی سینه‌اش را از زمین بلند کنید تا وزنش روی دست‌هایش بیفتد. این حالت دقیقاً مشابه وضعیت شنا کردن است و به تقویت عضلات دست و شانه کمک می‌کند.

در طول انجام این حرکت، مراقب باشید که سر نوزاد بالاتر از سطح بدنش قرار گیرد و گردنش تحت فشار نباشد. برای شروع، از 30 ثانیه شروع کنید و به تدریج زمان را افزایش دهید. اگر نوزاد علائم خستگی نشان داد، ورزش را متوقف کنید.

پ. کمک به غلت زدن

نوزاد را به پهلو بخوابانید و یک اسباب‌بازی جذاب را در سمت دیگرش قرار دهید. با کمک دست، به آرامی او را تشویق کنید تا به سمت اسباب‌بازی غلت بزند. این حرکت به تقویت عضلات کودک کمک زیادی می‌کند.

بهتر است این تمرین را در هر دو جهت (راست به چپ و چپ به راست) انجام دهید، روزی 4 تا 5 بار و هر بار 5 دقیقه.

ت. هواپیما!

برای انجام ورزش هواپیما، ساعد یک دست خود را به صورت افقی نگه دارید و نوزاد را به گونه‌ای روی آن قرار دهید که شکمش روی ساعد دست شما باشد. سپس به آرامی نوزاد را در هوا حرکت دهید. این ورزش ماهیچه‌های مرکزی بدن را تقویت می‌کند و تعادل نوزاد را بهبود می‌بخشد.

همچنین می‌توانید برای جلب توجه نوزاد، صدای هواپیما در بیاورید و یا شعر بخوانید. این ورزش را روزی 2 تا 3 مرتبه و هر بار به مدت 1 تا 2 دقیقه انجام دهید. مطمئن شوید که سر و گردن نوزاد کاملا حمایت می‌شود.

3. استفاده از وسایل کمکی برای چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

از دیگر راه‌های تشویق نوزاد به چهار دست و پا رفتن، استفاده از وسایل و اسباب‌های کمکی است. وسایلی مانند توپ‌های زنگوله‌دار، حلقه‌های رنگی و نردبان پلاستیکی که با ایجاد صدا، نور و رنگ‌های جذاب، توجه نوزاد را جلب می‌کنند و او را تشویق می‌کنند که به سمت آن‌ها حرکت کند.

وقتی نوزاد از این وسایل کمکی استفاده می‌کند، کم کم یاد می‌گیرد که چطور روی دست‌ها و پاهایش حرکت کند و تعادلش را حفظ کند. برای مثال وقتی می‌خواهد به سمت اسباب‌بازی موزیکال برود و یا توپ زنگوله‌دار را حرکت بدهد، مجبور است چهار دست و پا حرکت کند و این باعث می‌شود که این مهارت را بهتر یاد بگیرد.

همچنین، توپ تمرینی یا توپ بزرگ فیزیوتراپی نیز از دیگر وسایل کمکی مهم برای چهار دست و پا رفتن کودک است.

نوزاد را روی توپ فیزیوتراپی به شکم بخوابانید و به آرامی توپ را به جلو و عقب حرکت دهید. این حرکت باعث می‌شود نوزاد برای حفظ تعادل به دست‌ها و پاهایش فشار بیاورد و عضلاتش را تقویت کند.

با قرار دادن اسباب‌بازی‌های مورد علاقه نوزاد در جلوی توپ، او را تشویق کنید تا سرش را بالا نگه دارد و گاهی به سمت اسباب‌بازی‌ها دست دراز کند. این تمرین را می‌توانید روزانه برای 5 تا 10 دقیقه انجام دهید.

علت تاخیر در زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر

هر نوزادی مسیر رشد منحصر به فرد خودش را دارد و نمی‌توان انتظار داشت که همه نوزادان دقیقا در یک زمان مشخص شروع به چهار دست و پا رفتن کنند. برخی نوزادان ممکن است زودتر و برخی دیرتر این مهارت را کسب کنند و این کاملاً طبیعی است. با این حال، گاهی اوقات تأخیر در چهار دست و پا رفتن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات زمینه‌ای باشد که نیاز به توجه بیشتر دارد.

مقاله پیشنهادی: [ علت چهار دست و پا نرفتن نوزاد چیست؟ ]

از مهم‌ترین علت‌های تأخیر در چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر، ضعیف ماندن ماهیچه‌ها به دلیل کمبود فرصت برای حرکت و بازی است. همچنین گاهی نوزاد در حفظ تعادل بدنش دچار مشکل است؛ زیرا تجربه کافی در غلت‌زدن و سینه‌خیز رفتن را ندارد. در مواردی هم مغز و ماهیچه‌های نوزاد به خوبی با یک‌دیگر هماهنگ نمی‌شوند که این معمولاً به این دلیل است که نوزاد به اندازه کافی با محیط اطرافش ارتباط نداشته و بازی نکرده است.

خوشبختانه با شناسایی به موقع علت تاخیر، می‌توان با روش‌های مناسب به بهبود وضعیت نوزاد کمک کرد. والدین می‌توانند از راهنمایی‌های متخصصین کاردرمانی برای طراحی تمرینات و فعالیت‌های مناسب استفاده کنند. کاردرمانگر با ارزیابی دقیق وضعیت نوزاد، برنامه‌های تمرینی مخصوصی را طراحی می‌کند که به تقویت عضلات و بهبود هماهنگی ماهیچه‌های کودک کمک می‌نماید. با پیگیری منظم این برنامه‌ها و صبر و حوصله، اکثر نوزادان می‌توانند به خوبی مهارت چهار دست و پا رفتن را کسب کنند.

جمع بندی:

همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، نوزاد پسر معمولا بین 6 تا 10 ماهگی شروع به چهار دست و پا رفتن می‌کند. البته باید توجه داشته باشید که این بازه زمانی می‌تواند به دلایل طبیعی کمی جابجا شود، چرا که هر نوزادی سرعت رشد منحصر به فرد خود را دارد.

اگر کودک شما نشانه‌های چهار دست و پا رفتن را داشته باشد، برای مثال شروع به سینه‌خیز رفتن کرده باشد و یا اشتیاق زیادی را از خود برای تحرک نشان بدهد، جای هیچ نگرانی خاصی نیست؛ بلکه باید به زودی منتظر شروع چهار دست و پا رفتن نوزاد خود باشید.

اما در صورتی که کودک هیچ‌گونه تمایلی به چهار دست و پا رفتن نشان ندهد و یا هنگام چهار دست و پا رفتن دچار زمین‌خوردن‌های مکرر شود، نیاز به توجه بیشتر است. ما در این شرایط به شما توصیه می‌کنیم که با یک کاردرمانگر مشورت نمایید.

در نهایت امیدواریم این مقاله سلام درمانگر برای شما مفید بوده باشد.

سوالات پرتکرار:

برخی از منابع (مقاله زمان چهار دست و پا رفتن نوزاد پسر):

Huckleberry Care
Zero to Three
What to Expect