اگه فرزندت هنوز صحبت نمی کنه احتمالا از این همه حرفهای ضد و نقیضی که می شنوی مات شدی!. یکی میگه که “نگران نباش تا 3 سالگی خودش حرف می زنه “. یکی دیگه میگه ” مامانم از پزشک شنید که تا دو سالگی صبر کن اگه حرف نزد مشکلی داره”. بعنوان یک گفتاردرمانگر می خوام این سوال شایع شما رو پاسخ بدهم: چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم؟
ما می دونیم که بچه ها با هم تفاوت دارند و الزاما رشدشون کاملا شبیه به هم نیست. نباید اونها رو با هم مقایسه کنیم. در حالیکه کودکی توی ریاضی خیلی خوبه، ممکنه توی شعر و حفظ کردن ضعیف تر باشه. با این حال این تفاوت ها تا حدی طبیعیه. اگر تفاوت زیاد شد باید بهش توجه کنیم.
نباید نسبت به رشد فرزندمون بی خیال باشیم. مراحل مهم رشدی در اغلب بچه ها تا یک سنی باید بدست بیاند.
در مورد حرف زدن هم، ما زمانهای مشخص دستیابی داریم. بدین معنا که اگر فرزندمون تا این سن به این مهارت دست پیدا نکرد باید جهت ارزیابی اقدام کنیم. همه این پروتکل ها به این خاطر هستند که فرزندمون در زمان مناسب کمک رو دریافت کنه تا به مرحله نگران کننده نره.
چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم ؟
فهرست عناوین این نوشته
بچه ها معمولا در 12 ماهگی اولین کلماتشون رو بیان می کنند و تا 18 ماهگی نزدیک به 20 واژه بیانی دارند. واژگانی که خودش توی رابطه اش و خواسته هاش بیان می کنه. این واژگان ابتدایی معمولا همراه با خطای تلفظی هستند. البته تا قبل از بیان واژه کودک باید یکسری مهارتها غیرکلامی بدست بیاره.
اگر بخوام در یک خط بهت جواب بدهم : اگه فرزندت تا سن 14 تا 15 ماهگی واژه ای رو بصورت مستقل بیان نکرد باید برای بدست اوردن مهارتهای کلامی اش به ملاقات یک متخصص گفتاردرمانی بری.
اگر فرزندتون مهارتهای زیر رو بدست نیاورد باید از گفتاردرمانگر کمک بخواهید:
قبل از یکسالگی :
- تاخیر در شروع تولید صداهای ابتدایی : صداهایی اولیه که کاملا بی هدف و بازی گونه هستند رو غان غون می گیم. صداهایی شبیه اوووووو ، غغغغغغغا و… اگر فرزندتون سه ماهه است و این صداها رو ایجاد نمی کند برای ارزیابی اقدام کنید.
- ناتوانی در تقلید صداها : معمولا بچه ها از سن 6 تا 9 ماهگی می تونند صداهای اطرافیانشون رو تقلید کنند. صداهایی شبیه به : دادادا ، مانا ، لا ما ، مانانانا..
- ناتوانایی در بیان ژست ها : کودک در 9 ماهگی از ژست هایی مثل : بالا بردن دستها به نشانه اینکه منو بغل کنید استفاده می کند.
- در
یک سالگی تا دو سالگی :
- در یکسالگی کودک می تواند اسم مادر ( ماما) یا پدرش ( بابا) را صدا بزند.
- در یکسالگی اگر به او بگویید ” نه ” متوجه می شود.
- در 18 ماهگی حداقل 20 کلمه بیان کنه و تلاش کنه که اونها رو با هم ترکیب کنه.
- در 24 ماهگی بچه ها حداقل 100 کلمه مستقل بیان می کنند. و کلمات رو با هم ترکیب می کنند.
نوشته پیشنهادی : علل دیر حرف زدن کودکان چیست ؟
اگر فرزندم توی سن اش حرف نزد چیکار کنم ؟
اگه دلبندت به مهارتهای گفته شده دست پیدا نکرد بدون اینکه نگران باشی برای رسیدن به این مراحل اقدام کن. من هم می دانم که فرزندت درک خوبی داره و بسیار باهوشه اما مهمه که بدونی برای هر مهارت فرزندت باید مستقل دیده بشه. درک گفتار و بیان گفتار رو فرزندمون باید با هم بدست بیاره.
این بدین معنا نیست که فرزندمون حتما یک مشکل جدی داره. بسیاری از کودکان با چند جلسه گفتاردرمانی به راحتی به هم سن سالانشان می رسند.
برای تاخیر در کلام به کجا مراجعه کنم ؟
گفتار درمانگر تنها متخصص در زمینه ارزیابی و درمان اختلالات گفتار و زبان است. اگه دلبندت تاخیر کلامی داره برای ارزیابی به متخصص گفتاردرمانی مراجعه کن. ما لیستی از متخصص ها و مراکز گفتاردرمانی را به تفکیک شهر آورده ایم که می توانید از این لیست استفاده کنید.
جمع بندی :
در این نوشته به سوال شما درباره اینکه چه زمانی باید نگران حرف نزدن کودک باشیم پاسخ دادیم. گفتیم که بچه قبل از حرف زدن یکسری مهارتهای غیر کلامی را بدست می اورند و بعد در از 12 ماهگی شروع بیان کلمات می کنند. گفتیم که تا 14 یا 15 ماهگی می توانید به او فرصت بدهید. اما در صورتیکه تا آن سن حرف نزد باید برای ارزیابی به گفتاردرمانگر مراجعه کنید.
برخی از منابع :
انجمن گفتار و زبان آمریکا
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان