کودکان دو ساله به طور میانگین ۲۰۰ واژه بیان می کنند. در این سن کودک قادر به ساخت جملات ساده دو کلمه ای است. برای نمونه اگر آب بخواهد می گوید: آب بده . اگر فرزندتان در این سن است و هنوز به توانایی نرسیده است می توانید از روشهای آموزش کلمات به کودکان زیر دو سال که در زیر آورده شده است استفاده کنید.
روشهای آموزش کلمات به کودک زیر دو سال
فهرست عناوین این نوشته
تکنیک ها و روشهایی که در پایین آورده شده است همگی در خانه قابل انجام است و می تواند به رشد کلامی فرزندتان کمک کند. اگر چه این تمرینات جایگزین گفتار درمانی نمی شود. اگر فرزندتان دو ساله است و هنوز واژه ای بیان نمی کند توصیه می شود از به متخصص گفتار درمانی کودکان مراجعه کنید. برای دستیابی به لیستی از این متخصص ها می تواند به سایت سلام درمانگر مراجعه کنید. در کنار گفتار درمانی تمرینات زیر را برای آموزش کلمات نیز انجام بدهید.
کلمات را به شکل آهنگین و همراه با مکث بیان کنید.
برای آموزش کلمات و جملات توصیه می شود که سرعت گفتار خودتان را کمی پایین بیاورید. در بین کلمات و گفته ها خودتان بیشتر مکث کنید. با این کار به فرزندتان فرصت پردازش واژگان می دهید.
سعی کنید کلمات را کمی آهنگین تر و کشیده تر بیان کنید. به این شیوه لحن مادرانه می گوییم. اگر به این صورت کلمات را بیان کنید فرزندتتان راحتتر می توانید آنها را تقلید کند.
از ژست ها کمک بگیرید.
ژست ها به حرکات دست ها و چهره در هنگام بیان واژگان است. تکان دادن دست ها در هنگام بای بای کردن یک نمونه از ژست ها است. نشان داده علامت ایست با دست ها نمونه ای دیگر از ژست ها است. تحقیقات نشان داده اند که استفاده از ژست ها به کودک کمک زیادی برای یادگیری کلمات می کند.
بنابراین سعی کنید همزمان با بیان واژگان تا می توانید از دست های خود کمک بگیرید.
در مورد چیزهایی که می بینید صحبت کنید.
تا می توانید با فرزندتان صحبت کنید. بچه ها کلمات را از طریق شنیدن یاد می گیرند. هر چقدر کودک یک کلمه را در طول روز بیشتر بشوند احتمال اینکه بیان کند بیشتر می شود. اگر در زمان حال صحبت کنید احتمالا بیان واژگان بیشتر می شود.
در مورد چیزهایی که می بینید صحبت کنید. برای نمونه اگر در پارک هستید می توانید بگویید: پسر اونجاست. پسر بالا میره. پسر سر خورد!
سعی کنید تصویر واژه ای را که در مورد آن صحبت می کنید همزمان به او نشان بدهید. برای مثال فوق اگر همزمان با کلمات گفته شده به پسر اشاره کنید و نشان دهید که در مورد او صحبت می کنید احتمال توجه و یادگیری کودک بیشتر می شود.
هم سطح کودک صحبت کنید.
از جملات طولانی و پیچیده استفاده نکنید. سعی کنید جملات و کلمات هم سطح کودک بیان کنید. اگر فرزندتان هنوز صحبت نمی کند آموزش رنگ ها ُ اشکال ، شمارش انتخاب خوبی نیست. برای آموزش کلمات به کودک زیر دوسال توصیه می شود که از کلمات ساده و پرکاربرد تر استفاده کنید. در زیر چند نمونه واژه پیشنهادی را برای شما آورده ایم.
- اسامی اشخاص آشنا : بابا ، ماما ، داداش ، آبجی ، خاله ، عمو
- اسامی خوراکی ها : آب ، نون ، به به ، میوه ، سیب ، گوشت
- اسامی اشیا آشنا : توپ ، عروسک ، نی نی ، بالشت ، ماشین ، مداد ، گوشی
- افعال ساده : بیا ، بشین ، برو ، بپر ، بگیر ، بده ، رفت ، افتاد ، بخور.
- مفاهیم ساده : بزرگ ، کوچک ، کثیف ، تمیز
بجای سوال پرسیدن ، نظر بدهید.
خیلی از والدین در زمانیکه می خواهند کلمات را به کودک زیر دو سال آموزش بدهند دايما از کودک سوال می پرسند. این چیه؟ اسمش چیه ؟ با چی رفتیم ؟ بابا چی پوشیده ؟
سوال پرسیدن زیاد نه تنها به رشد کلامی کودک کمکی نمی کند بلکه به مرور اعتماد به نفس کودک را کاهش می دهد. توصیه می شود بجای هر سوالی که می پرسید حداقل ۵ جمله غیر سوالی و اموزش بیان کنید. می توانید به جای سوال پرسیدن در مورد چیزی که می بینید نظر بدهید. مثلا می توانید بگویید : چه کلاه بزرگی ، بابا کلاه پوشیده ، من کلاه ندارم ، دلم کلاه می خواد!
مثل یک گزارشگر حرف بزنید.
خیلی از والدین هنگام تمرین کلمات و جملات با فرزندشان متوجه می شوند که فرزندشان به انها توجه کمی دارد. در این زمان شما می توانید از تکنیک گزارشگر باشید استفاده کنید.
در این حالت بدون انکه شما در فعالیت کودک دخالتی کنید یا او را مجبور به توجه به خودتان کنید کارهای که او خودش انجام می دهد را گزارش می کنید. مثلا اگر در حال بازی کردن با توپ است. به گوشه ای بنیشینید و کارهایی که او انجام می دهد را گزارش کنید. مثلا می توانید بگویید : توپ رو دید. علی توپ رو برداشت. توپ افتاد…
برای کودک شعر بخوانید
بسیاری از کودکان به شعر خواندن علاقه زیادی دارند. می توانید از شعر های ساده مثل چشم چشم دو ابرو شروع کنید. در حین شعر خواندن بسیار مهم است که کلمات را با ریتم و آهنگ دلنشین و جذاب بیان کنید.
همینطور می توانید از شعرهای ساختگی استفاده کنید. برای اینکار فقط کافی است که هر چه به ذهنتان می رسد را با ریتیم و اهنگ برای فرزندتان بیان کنید.
از متخصص گفتار درمانی یا کار درمانی کمک بگیرید.
فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی در زمینه کمک به رشد کلامی کودکان و رفع تاخیر گفتار تخصص دارند. گفتاردرمانگر در ابتدا فرزند شما را ارزیابی می کند و سپس متناسب با وضعیت گفتاری کودک به او برنامه می دهد. بخشی از برنامه را او در کلینیک با کودک کار می کند و بخش دیگر را نیز را ازشما می خواهد در خانه تمرین کنید.
ممکن است در کنار گفتار درمانی ، فرزند شما نیاز به کاردرمانی نیز داشته باشد.
جمع بندی
ما در این نوشته سعی کردیم به زبان ساده روشهای آموزش کلمات به کودک زیر دوسال یا دوساله را معرفی کنیم. شما همینطور جهت مطالعه بیشتر می توانید از وب سایت مجله توانبخشی و روانشناسی سلام درمانگر استفاده کنید. در این وب سایت نوشته های مفید گفتار درمانی ، روانشناسی ، مشاوره ، فیزیوتراپی ، بینایی سنجی را خواهید دید. همینطور می توانید در صورت نیاز لیستی از کلینیک ، مراکز یا متخصص های این رشته ها رامشاهده کنید.
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان