راه رفتن یکی از زیباترین مراحل مسیر رشد کودک می باشد. به طور معمول کودکان بین سنین 10 تا 15 ماهگی شروع به راه رفتن می کنند اما به طور طبیعی و بدون مشکل خاصی، راه رفتن برخی کودکان تا 18 ماهگی به تاخیر می افتد.
برای کمک به زود راه رفتن کودک، تمرین ها و ورزش های بسیار زیادی وجود دارند. در این مقاله به بررسی کامل راه های زود راه رفتن کودک می پردازیم.
راه های زود راه رفتن کودک
فهرست عناوین این نوشته
- راه های زود راه رفتن کودک
- 1. بگذارید کودکتان پا برهنه راه برود
- 2. برای ایجاد علاقه و تشویق از اسباب بازی ها استفاده کنید
- 3. از آینه دیواری کمک بگیرید
- 4. از یک چهارپایه استفاده کنید
- 5. چیدمان مبل های خانه را تغییر دهید!
- 6. در شروع راه رفتن از فرش و موکت در زیر پای کودک استفاده کنید
- 7. از کودک بخواهید سبد خرید فروشگاه را هل بدهد
- 8. همواره به کودک خود انگیزه بدهید
- 9. با استفاده از یک واسطه به کودک آزادی عمل بیشتری بدهید
- چه کار هایی را برای زود راه رفتن کودک انجام ندهیم؟
- کودکان برای راه رفتن چه مسیری را طی می کنند؟
- چگونه فرزندم را به راه رفتنِ بیشتر تشویق کنم؟
- آیا ماساژ پا به راه رفتن کودک کمک می کند؟
- چه مواد و غذاهایی به زود راه رفتن کودک کمک می کنند؟
- چه زمانی نیاز است با یک متخصص مشورت کنیم؟
در پایین به فعالیت ها و تمریناتی می پردازیم که به راه رفتن کودک سرعت می بخشند و کودک را برای این فرایند مهم آماده می کنند:
1. بگذارید کودکتان پا برهنه راه برود
راه رفتن فرایندی پیچیده است که نیازمند هماهنگی بین ماهیچه ها، تاندون ها و استخوان ها می باشد؛ این اعضا باید با شرایط جدید (ایستادن و راه رفتن) وفق پیدا کنند. پا برهنه بودن کودک به او کمک خواهد کرد که بهتر و سریع تر از موقعیت بدنش نسبت به زمین آگاهی پیدا کند و راحت تر بتواند تعادل خود را حفظ نماید. همچنین این کار به تقویت ماهیچه های کف و مچ پا منجر خواهد شد.
2. برای ایجاد علاقه و تشویق از اسباب بازی ها استفاده کنید
شما می توانید با استفاده از اسباب بازی ها کودکتان را تشویق به راه رفتن کنید. برای شروع می توانید یکی از اسباب بازی های مورد علاقه کودک را روی میز یا مبل قرار دهید و او را تشویق کنید تا به سمت اسباب بازی رفته و آن را بردارد. این کار باعث می شود تا کودک به کمک میز یا مبل برای ایستادن و حفظ تعادل خود تلاش کند.
در ادامه می توانید ارتفاع شی را نیز تغییر دهید. با بالاتر بردن اسباب بازی، کودک تلاش می کند روی انگشتان و پنجه پا بایستد و این باعث تقویت پای کودک می شود. همچنین با کم کردن ارتفاع، کودک یاد می گیرد تا پای خود را خم کند.
همچنین برای کمک به حفظ هرچه بیشتر تعادل کودک، می توانید هنگامی که کودک با تکیه به میز یا مبل ایستاده است، پشت سر او بنشینید و اسباب بازی را در دست بگیرید و او را تشویق کنید تا با چرخیدن اسباب بازی را از شما بگیرد.
از سوی دیگر باید توجه داشته باشید که به همان اندازه که آموزش ایستادن به کودکان مهم است، یاد دادن چگونگی نشستن نیز پر اهمیت است. بنابراین هنگامی که کودک با تکیه به شما یا یک شی ایستاده است، می توانید به او کمک کنید تا با خم کردن پا بنشیند (بازگشتن از حالت ایستاده به نشسته برای کودکان کمی سخت تر از تلاش برای ایستادن است)؛ همچنین با این کار باعث می شوید که کودک در دفعات بعدی با آسودگی خاطر بیشتری برای ایستادن تلاش کند و نگرانی ای بابت گیر کردن در وضعیت ایستاده نداشته باشد.
3. از آینه دیواری کمک بگیرید
برای تشویق کودک به ایستادن می توانید از او بخواهید تا خودش را در یک آینه دیواری (آینه قدی) تماشا کند.
4. از یک چهارپایه استفاده کنید
کودک را روی چهارپایه بنشانید. با گرفتن یک یا هر دو دست کودک، از او بخواهید تا از روی چهارپایه بلند شود. تکرار این تمرین به تقویت عضلات پای کودک کمک زیادی می کند.
همچنین هنگامی که کودک روی چهارپایه نشسته است، می توانید یکی از اسباب بازی های او را روی زمین و کنار چهارپایه قرار دهید و از او بخواهید تا خم شود، اسباب بازی را بردارد و مجددا بنشیند. این فعالیت نیز منجر به تقویت ماهیچه های پشت و ساق پا می شود.
5. چیدمان مبل های خانه را تغییر دهید!
با کم کردن فاصله میان مبل ها، شما می توانید یک مسیرِ ساده برای راه رفتن کودک خود بسازید تا او با تکیه به آن ها شروع به راه رفتن کند. در ادامه و به تدریج می توانید فاصله میان مبل ها را افزایش کنید تا کودک شما چالش های بیشتری را تجربه کند.
6. در شروع راه رفتن از فرش و موکت در زیر پای کودک استفاده کنید
سرامیک و پارکت به طور طبیعی لغزنده هستند و فرایند راه رفتن را برای کودک دشوار می سازند؛ در نتیجه کودک نمی تواند اصطکاک لازم را با زمین ایجاد کند و حفظ تعادل برای او به یک چالش جدی تبدیل می شود. بنابراین در شروع راه رفتن کودک، بهترین گزینه استفاده از یک سطح نرم و در عین حال غیر لغزنده و با اصطکاک بالا می باشد.
مطلب پیشنهادی: [علت دیر راه رفتن کودک]
7. از کودک بخواهید سبد خرید فروشگاه را هل بدهد
یکی دیگر از فعالیت هایی که به زود راه رفتن کودک کمک می کند، تلاش کودک برای هل دادن یک شی مانند سبد خرید و یا یک ماشین اسباب بازی بزرگ است. همچنین در ادامه شما می توانید با کمی سنگین تر کردن سبد، کودک را به تلاش بیشتری دعوت کنید.
با این روش اگرچه همچنان کودک شما با تکیه به یک منبع برای راه رفتن تلاش می کند اما از آنجا که این منبع متحرک است، کودک را تشویق به تقویت مهارت تحمل و جابجایی وزن از طریق پاها می کند. علاوه بر این با کاهش اتکای کودک به حمایت پایدار منجر به آزادی عمل بیشتر کودک و افزایش اعتماد به نفس او در راه رفتن می گردد.
8. همواره به کودک خود انگیزه بدهید
از دیگر بازی هایی که کودک را به راه رفتن تشویق می کند، تلاش کودک برای رسیدن به آغوش شما است. هنگامی که کودک با تکیه به یک مبل یا دیوار ایستاده است، می توانید روبروی او نشسته و با تشویق و دادن انگیزه به کودک خود، از او بخواهید که به سمت شما بیاید. به تدریج نیز می توانید فاصله خود را با کودک بیشتر کنید.
9. با استفاده از یک واسطه به کودک آزادی عمل بیشتری بدهید
برای شروع با گرفتن یکی از دستان کودک، او را تشویق به راه رفتن کنید.
در ادامه یکی از اسباب بازی های مورد علاقه کودک را به دست او بدهید و سمت دیگر آن را خودتان در دست بگیرید و شروع به راه رفتن کنید. با این روش، در عین حال هم از کودک حمایت می کنید و هم آزادی عمل بیشتری را به کودک می دهید.
در نهایت پس از تکرار چند باره و در زمان مناسب می توانید اسباب بازی را به آرامی رها کنید و یا آن را به طور کامل در اختیار کودک قرار دهید. در نتیجه و به کمک این فعالیت کودک شما برای راه رفتن مستقل آماده می شود.
چه کار هایی را برای زود راه رفتن کودک انجام ندهیم؟
انگیزه دادن مداوم به کودک و تشویق او به راه رفتن بسیار مهم است اما باید مراقب باشیم که به کودک فشار وارد نکرده و او را به کاری اجبار نکنیم. اجبار کودک به راه رفتن می تواند اثرات مخربی داشته باشد. برای طی کردن مسیر پر پیچ و خمِ راه رفتن باید همراه کودک باشیم و با هر پیشرفت کوچکی، او را به ادامه دادن ترغیب کنیم.
همچنین باید توجه داشته باشیم که علیرغم باور بسیاری از افراد، استفاده از واکر و روروئک نه تنها کمکی به راه رفتن کودک نمی کند بلکه می تواند از عوامل به تاخیر افتادن آن نیز باشد. بنابراین مطابق نظر کارشناسان، استفاده از اینگونه وسایل توصیه نمی شود.
کودکان برای راه رفتن چه مسیری را طی می کنند؟
اکثر کودکان برای شروع راه رفتن، مراحل نسبتا مشخص و پیش‌بینی پذیری را پشت سر می گذارند. البته باید توجه داشت که سرعت طی کردن این مراحل برای همه کودکان یکسان نیست و تعدادی سریع تر و عده ای هم آهسته تر از این مراحل عبور می کنند. گاهی نیز پیش می آید که کودک یک یا چند مرحله را نادیده می گیرد و مستقیما به مراحل بعدی جهش می کند.
این مراحل عبارتند از :
- بالا کشیدن خود برای ایستادن
- چرخیدن و تلاش برای مشاهده کردن اطراف هنگام ایستادن (البته با کمک و تکیه به یک شخص یا یک شی مثل مبل)
- ایستادنِ مستقل بدون تکیه دادن به چیزی
- شروع راه رفتن با کمک گرفتن از مبلمان یا دیوار
- راه رفتن کودک با کمک گرفتن از والدین (ابتدا با گرفتن هر دو دست کودک و در ادامه تنها یک دست او)
- برداشتن اولین گام ها به صورت کاملا مستقل و بدون کمک والدین!
- راه رفتن روی زمین صاف و به تدریج روی زمین های ناهموار تر و در نهایت راه رفتن در بیرون از خانه
مطلب پیشنهادی: [دعا برای زودتر راه افتادن کودک | بیان راهکارهای عملی]
چگونه فرزندم را به راه رفتنِ بیشتر تشویق کنم؟
یکی از کارهایی که می تواند کودک شما را به تحرک هرچه بیشتر وادار کند، پخش موسیقی شاد برای او است. هنگام بازی و تلاش برای راه رفتن، موسیقی های کودکانه و شاد پخش کنید و به این ترتیب فرزند خود را به حرکت بیشتر تشویق نمایید.
همراهی شما با کودک و تلاش او برای تقلید از شما نیز می تواند بسیار موثر باشد. بنابراین سعی کنید با کودک خود راه بروید و حرکات او را تقلید کنید تا فرایند راه رفتن برای او جذاب تر دنبال شود.
یکی دیگر از راه های افزایش انگیزه کودک و تشویق او برای زود راه رفتن، بازی بالا و پایین پریدن می باشد. با کودک خود روی تخت یا تشک بالا و پایین بپرید و به او کمک کنید تا تعادل خود را حفظ کند. با این کار شما به کودک خود می آموزید که بتواند در موقعیت های دشوار تعادل خود را حفظ کند.
آیا ماساژ پا به راه رفتن کودک کمک می کند؟
به طور کلی باید به یاد داشته باشیم که ماساژ پا به تنهایی باعث نمی شود کودک ما زودتر راه برود اما فواید بسیاری در کمک به راه رفتن کودک دارد.
ماساژ پا با کمک به افزایش گردش خون در پاهای کودک، به تقویت عضلات او کمک می کند. بنابراین کودک برای راه رفتن آماده تر خواهد بود. همچنین ماساژ پا می تواند خستگی و درد ناشی از تلاش برای راه رفتن را در کودک کاهش دهد و نیز به کودک کمک خواهد کرد تا خواب بهتر و راحت تری داشته باشد.
توصیه می شود در اتاقی گرم و آرام و با روغن مخصوص ماساژ پای کودک، این فرایند را انجام دهید تا باعث ناراحتی کودک نشوید.
چه مواد و غذاهایی به زود راه رفتن کودک کمک می کنند؟
تغذیه یکی از عوامل تعیین کننده و مهم در فرایند راه افتادن کودک است؛ بنابراین استفاده از غذاهای مفید و مناسب از مهم ترین راه های زود راه رفتن کودک محسوب می شود.
- غذاهایی غنی از ویتامین های K و D: این ویتامین ها برای تقویت استخوان ها و عضلات ضروری هستند و به کودک کمک می کنند تا استخوان های قوی تری داشته باشد و ماهیچه هایش برای حرکت آماده شوند. از مهم ترین این غذاها می توان به سبزیجات با برگ سبز تیره، نخود فرنگی، تخم مرغ، آب پرتقال، ماست و … اشاره کرد.
- غذاهای حاوی کلسیم: کودک برای راه رفتن به استخوان های قوی نیاز دارد و کلسیم نقش مهمی در رشد و سلامت استخوان ها بازی می کند. از مهم ترین این غذاها می توان به بادام، کنجد، کلم بروکلی، لبنیات و ماهی های کوچک اشاره کرد.
- آهن موجود در غذاها: راه رفتن فرایندی است که به انرژی زیادی نیاز دارد. آهن از موادی می باشد که در تامین این انرژی نقش مهمی را بازی می کند. غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز و سفید، حبوبات و تخم مرغ به حفظ سطح انرژی کودک شما کمک می کنند.
- غذاهای غنی از ویتامین های گروه B: این ویتامین ها به عملکرد مناسب سیستم عصبی کمک می کنند و برای هماهنگی حرکات بدن و حفظ تعادل بسیار مهم هستند. از مهم ترین این غذاها می توان به موز، مرکبات، بادام، گردو، لبنیات، گوشت و … اشاره نمود.
چه زمانی نیاز است با یک متخصص مشورت کنیم؟
به طور طبیعی کودکان تا 18 ماهگی شروع به راه رفتن می کنند اما در صورت ادامه یافتن تاخیر، ارزیابی شرایط کودک توسط یک متخصص (اطفال یا کاردرمان) کمک کننده خواهد بود و پیشنهاد می شود. همچنین درصورت مشاهده موارد زیر نیز بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- عدم تقارن: پا های کودک هنگام راه رفتن تقارن ندارند و برای مثال کودک یکی از پا هایش را به سمت داخل می گذارد.
- افتادن های مکرر: به طور کلی زمین خوردن در هنگام تلاش برای شروع راه رفتن امری کاملا طبیعی است اما اگر کودک به طور مکرر زمین می خورد و تعادل مناسبی ندارد، بهتر است که توسط یک کارشناس معاینه شود.
- احساس درد و ناراحتی هنگام تلاش برای راه رفتن.