اگه دلبندت نسبت به هم سن و سالاش، کلمات و جملات کمتری میگه ، حتما افتادی توی این فکر، که نکنه بخاطر اتیسم باشه. امروز اومدم به یکی از سوالات شایع که ازم پرسیده میشه پاسخ بدم: آیا دیر صحبت کردن نشانه اتیسم است ؟ اگه فرزندت فقط دیر حرف می زنه، به تنهایی نشون نمیده که اتیسم داره. مگه اینکه علائم دیگه ای هم داشته باشه. چه علائمی؟ با من همراه شو تا پایان این مقاله، تا یک بار واسه همیشه به سوال مهم پاسخ بدم.
آیا دیر صحبت کردن نشانه اوتیسم است ؟
فهرست عناوین این نوشته
دیر حرف زدن یا تاخیر کلامی به تنهایی نشون دهنده اتیسم نیست. خیلی از کودکانیکه تاخیر کلامی دارن، به دلیل اتیسم نیست. این بچه ها ممکنه به دلیل محیط نامناسبی که توش بزرگ شدند کلمات را یاد نگرفته باشند. مثل محیطی که افراد تمایل کمی داشتند باهاش صحبت کنند. همینطور دلیل تاخیر کلامی کودک ، یک مشکل پزشکی مثل کم شنوایی باشه.
زمانی دیر حرف صحبت کردن می تونه نشانه ای از اتیسم باشه، که کودک سایر علائم اتیسم رو هم نشون بده. علائمی مثل عدم علاقه به تماس چشمی با دیگران یا علاقه افراطی به انجام رفتارهای تکراری.
اگه بخوام کوتاه جواب بدم باید بگم که: در غالب موارد، دیر حرف زدن به تنهایی نشانه اتیسم نیست. برای اینکه بفهمی فرزندت اتیسم داره باید سراغ علائم دیگه ای هم تو رفتار فرزندت بگردی.
برای تشخیص اتیسم، به جز دیر حرف زدن، کودک چه علائم دیگه باید داشته باشه؟
گفتیم که دیر صحبت کردن، به تنهایی نشون دهنده اتیسم نیست. برای اینکه کودکی در طیف اتیسم قرار بگیره باید علائم دیگه ای رو هم داشته باشه. بخشی از علائم رو می تونی در ادامه بخونی :
- کودک به اسم خودش واکنشی نشون نمیده : بطور معمول بچه ها بین سن 4 تا 9 ماهگی نسبت به شنیدن اسم خودشون حساس میشن. بنابراین ما انتظار داریم که کودک 9 ماهه وقتی اسمش را صدا می زنیم به سمت ما برگردد یا به نوعی به ما بفهماند که متوجه شده است.
- کودک کلامتی که قبلا می گفت را فراموش کرده : در یک سوم کودکانی که اتیسم دارند عقبگرد یا از دست دادن واژگانی دیده شده. کودکی که در زمانی چندین واژه را بیان می کرد ولی به یکباره دیگه از اونها استفاده نکرد به نوعی عقبگرد کلامی داشته.
- کودک علاقه ای به تکرار یا تقلید رفتار بقیه نداره : به نظر کودکی که توی طیف اتیسم هستش علاقه به رفتار سایر افراد نداره و به همین دلیل توجه کمتری به افراد نشون میده و کمتر تلاش می کنه که رفتارهاشون رو تقلید یا تکرار کنه.
- علاقه زیادی به رفتارهای تکراری داره. این کودکان ممکنه که برای ساعت ها یک حرکت رو تکرار تکرار و تکرار کنند. بدون اینکه خسته بشن یا علاقه شون کم بشه. مثلا ممکنه برای ساعت ها کودک چرخ ماشینش رو بچرخونه و بهش نگاه کنه.
- تمایل بیشتری به تکرارگویی بی هدف جملات و کلمات داره : کودک ممکن یک کلمه یا یک جمله ای رو که از تلویزیون یا جای دیگه شنیده بارها و بارها بدون دلیل تکرار کنه. مثلا کودک ممکنه از صبح که پا میشه بگه خروس قوقولی قوقو می کنه. میره بیرون و به دوستاش بگه خروس قوقولی قو قو میکنه.
- از حرکات و ژست ها برای برقراری ارتباط استفاده نکنه: ژست هایی مثل تکون دادن دست به نشانه خداحافظی یا اشاره کردن قبل از بیان کلمات در همه کودکان دیده میشه. بچه هایی که در طیف اتیسم هستند علاقه کمتری به نشون دادن این ژست ها دارند.
- علاقه کمتری به تماس چشمی و نگاه کردن به چشمان افراد دیگه داره : از 6 تا 12 هفتگی بچه ها تمایل زیادی به برقراری تماس چشمی نشون میدن. بچه هایی که در طیف اتیسم هستند معمولا به این کار علاقه ندارند و وقتی باهاشون حرف می زنیم کمتر به صورتمون نگاه می کنند.
نوشته پیشنهادی : چه چیزی باعث زود حرف زدن کودک میشه ؟
اگه فرزندم تاخیر کلامی داشت باید چیکار کنم ؟
اگه دلبندت نسبت به هم سن و سالانش کلمات و جملات کمتری میگه و نشانه های گفته شده رو نداره. احتمالا به این معنیه که در طیف اتیسم نیست.
اما برای رفع تاخیر کلامی اش نباید همینطور منتظر درمان خود به خودی بشی. مهمه که به این مشکل هم رسیدگی کنی و برای رفعش اقدام کنی.
بسیاری از کودکانی که تاخیر کلامی دارن برای اینکه به کلام برسن یا مثل هم سن و سالانشون حرف بزنن، نیاز به مداخله دارن. هر چقدر مداخله و اقدام ما در سن پایین تری باشه کودک سریع تر نتیجه می گیره.
برای ارزیابی و درمان، باید به گفتاردرمانگر مراجعه کنیم. گفتاردرمانگر در جلسه اول نحوه ارتباط و بازی فرزندمون رو ارزیابی می کنه و بر اون اساس به ما برنامه درمانی میده.
ما لیستی از کلینیک های گفتار درمانی معتبر رو توی لینک زیر جمع کردیم. اگه می خوای از متخصص گفتاردرمانی کمک بگیری می تونی روی این لینک کلیک کنی.
مراکز گفتار درمانی کشور به تفکیک شهر
کلینیک های گفتار درمانی شهر شیراز
چطور مطمئن بشم که فرزندم اتیسم نداره؟
ما با خوندن نشانه هایی که در بالا گفته شده ، نمی تونیم متخصص تشخیص اتیسم بشیم. احتیاط کن! تشخیص اتیسم نیاز به ارزیابی چند ماهه توسط متخصص داره. بعد از چند ماه ارزیابی، ممکنه متخصص به شما بگه که فرزندتون مشکوک به طیف اتیسمه. می بینی بازهم حرف از قطعیت نمی زنه.
اگه فرزندت تاخیر کلامی داره و نگران این هستی که در طیف اتیسم هست یا نه. بهتره به گفتاردرمانگر مراجعه کنی. گفتاردرمانگر هم به تاخیر کلامی فرزندت کمک می کنه، هم طی چند جلسه دلبندت رو ارزیابی می کنه و در نهایت بهت میگه که مشکوک به این اختلال هست یا نه.
جمع بندی :
ما توی این نوشته سعی کردیم به این سوال پاسخ بدیم که، آیا دیر صحبت کردن نشانه اوتیسم است ؟ گفتیم که بسیاری از کودکانی که تاخیر کلامی دارند جزو طیف اتیسم نیستند. توضیح دادیم که دیر صحبت کردن برای تشخیص اتیسم، به تنهایی کفایت نمی کنه و مهمه که علامت های دیگه ای رو هم داشته باشه. علائم و نشانه هایی مثل عدم تمایل به برقراری تماس چشمی، یا عدم واکنش به اسم خودش و یا تکرار گویی های بی هدف…
امیدوارم که توی این نوشته، به سوالت پاسخ داده باشم. اگه سوال دیگه ای داری حتما در بخش نظرات از من بپرس.
منابع :
stamurai
betterspeech
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
مدیر کلینیک های گفتار درمانی بیان و یلدا
مدیر وب سایت پزشکی مداوا
مدرس دوره های آموزش بشنو و صحبت کن
مخترع نرم افزارهای گفتار درمانی بیان